Najchętniej czytany konserwatywny portal Warmii i Mazur
29 czerwca 2022, środa
  • Kontakt
Opinie Olsztyn
  • Olsztyn
  • Warmia i Mazury
  • Historia
  • Kultura
  • Media
  • Polityka
  • Społeczeństwo
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Opinie Olsztyn
  • Olsztyn
  • Warmia i Mazury
  • Historia
  • Kultura
  • Media
  • Polityka
  • Społeczeństwo
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Opinie Olsztyn

Jan z Łajs, Mikołaj Kopernik i zapomniany Piotr Poleski

Keram
28 sierpnia 2021
Historia
Czas czytania (około): 3 minut
0
A A
Trójca olsztyńska

Olsztyn miasto nad Łyną założone w połowie XIV stulecia z inicjatywy kapituły warmińskiej, która zagospodarowując przyznaną sobie w użytkowanie część biskupstwa warmińskiego aktem z 31 października 1353 roku lokowała Olsztyn.

Jan z Łajs – postać powszechnie znana – to zasadźca naszego miasta, który wywarł przemożny wpływ na powstanie i rozwój Olsztyna. Jego potomkowie sprawowali dziedziczny urząd sołtysa w mieście aż do początku XVI stulecia, kiedy to, decyzją kapituły uprawnienia sołtysa zostały przekazane wybieralnemu burmistrzowi.

Druga połowa XV wieku to czas włączenia Warmii z Olsztynem do Korony po wojnie trzynastoletniej. Kolejny wiek XVI to czas intensywnego rozwoju miasta i całej Warmii. W latach 1516-19 i 1520-21 obowiązki administratora kapituły warmińskiej pełnił w Olsztynie Mikołaj Kopernik. Zajmował się on m.in. zasiedlaniem okolicznych wsi, napisał tu traktat o pieniądzu i prowadził obserwacje astronomiczne. Pamiątką po tych ostatnich jest wykonana jego ręką tablica na ścianie zamkowego krużganka. W Złotym Wieku Rzeczypospolitej w Olsztynie powstała kaplica zamkowa, Kaplica Jerozolimska oraz przebudowano kościół św. Jakuba – w tym podwyższono jego monumentalną wieżę. Okres prosperity miasta w dobie Złotego Wieku kończy się wraz z wojnami XVII wieku. Początek następnego stulecia to epidemia dżumy, która postawiła miasto na skraju upadku.

XVIII stulecie nie stało się jednak wiekiem upadku Olsztyna między innymi za sprawą olsztynianina z urodzenia (a nade wszystko z wyboru) Piotra Poleskiego. To postać, która wpisała się w dzieje naszego grodu nad Łyną złotymi zgłoskami na równi z Janem z Łajs czy wspomnianym Mikołajem Kopernikiem. Piotr Poleski to kupiec olsztyński, rajca miejski, założyciel funkcjonującej przez ponad sto lat fundacji , opiekun zabytków. Osobowość nietuzinkowa, która wywarła duży wpływ nie tylko na miasto, lecz i na całą Warmię.

Urodził się w Olsztynie w 1730 roku i zmarł w nim około 1798 roku. Pochodził z zamożnej rodziny mieszczańskiej związanej od lat z Olsztynem. Od 1765 roku Piotr Poleski (jeden z najbardziej majętnych mieszkańców Warmii) był rajcą miejskim współzarządzającym finansami miasta. Ukochawszy miasto i jego mieszkańców poświęcał im swój czas, a także dużą cześć majątku. Ten przedsiębiorczy kupiec olsztyński z własnej szkatuły przeznaczał znaczne kwoty na infrastrukturę Olsztyna oraz na ratowanie zabytków – zwłaszcza gotyckiego kościoła św. Jakuba oraz Kaplicy Jerozolimskiej.

W roku 1783 przeznaczył na konserwacje barokowego kościoła w Świętej Lipce olbrzymią na tamte czasy kwotę 450 florenów, zaś swoim testamentem utworzył dedykowaną mieszkańcom miasta fundację. Fundacja funkcjonowała do początku XX stulecia, wspierając przede wszystkim ubogą a zdolną młodzież Olsztyna. Córka Piotra Poleskiego Anna wyszła za mąż za olsztyńskiego dzierżawcę dyliżansów poczmistrza Kobera. Małżeństwo Koberów nie miało dzieci i zdecydowało się na wychowanie chłopca-sieroty Antoniego Jana Blanka – urodzonego również w Olsztynie, a w przyszłości malarza warszawskiego klasycyzmu.

Piotr Poleski – osobistość niestety zapomniana – to niewątpliwie obok Jana z Łajs i Mikołaja Kopernika postać zasługująca na pamięć i wdzięczność współczesnych mieszkańców Olsztyna.

Dlatego z wielkim zadowoleniem przyjąłem wiadomość o powołaniu w czerwcu bieżącego roku Fundacji im. Piotra Poleskiego, której celem jest wspieranie działalności społecznej, informacyjnej, kulturalnej, naukowej, edukacyjnej i oświatowej. Wyrażam przekonanie, że przyjęcie za patrona fundacji postaci Piotra Poleskiego jest działaniem ze wszech miar właściwym. Ten zapomniany, a wybitny, mieszkaniec Olsztyna, który oddał miastu nie tylko swój majątek, ale przede wszystkim serce, zasługuje po prostu na pamięć.

Keram

Tagi: Jan z ŁajskulturaMikołaj KoperniknaukaOlsztynPiotr PoleskiWarmia
UdostępnijTweetujWyślij
Poprzedni artykuł

Sabat opozycji w Olsztynie

Następny artykuł

Czerwony towarzysz straszy

Podobne artykuły

Widziane z Torunia: W kontekście piłki nożnej
Historia

Widziane z Torunia: W kontekście piłki nożnej

21 czerwca 2022
28
Stanisław_Kostka_Łukomski_-_biskup_diecezjalny_łomżyński
Historia

Z Chicago do Łomży

21 czerwca 2022
126
Zwoje-Biblijne-odnalezione-w-Qumran
Historia

Qumran – biblijny wstrząs

15 czerwca 2022
532
Piaśnica - przed egzekucją | źródło: bialczynski.pl
Historia

Dlaczego „Kaszubska Golgota”? Ofiarom trzeba przywrócić pamięć…

12 czerwca 2022
59
mieczyk-chrobrego
Historia

Obóz Wielkiej Polski – przeciwnicy sanacji

10 czerwca 2022
844
Mały kodeks karny 1947 r.
Historia

„Kto rozpowszechnia fałszywe wiadomości…”

9 czerwca 2022
143
Następny artykuł
Czerwony towarzysz straszy

Czerwony towarzysz straszy

Campus Polska Przyszłości w Olsztynie

Campus Polski Przyszłości tylko dla swoich! Tusk i Trzaskowski straszą zza płota

Frasyniuk - V kolumna?

Widziane z Torunia: Jest problem - potencjalna V kolumna?

Upadek Ameryki

Niebezpieczne choroby Ameryki...

Zaloguj się login żeby komentować

Ostatnio popularne

Depopulacja - Polska

Depopulacja Polski

18 stycznia 2022
7.1k
Co powstanie w miejscu szubienic?

Co powstanie w miejscu szubienic?

6 kwietnia 2022
3k
Jezus-Barabasz

Dlaczego zabito Jezusa Chrystusa?

13 kwietnia 2022
2.6k
Jedwabny szlak – Inicjatywa Pasa i Szlaku

Jedwabny szlak – Inicjatywa Pasa i Szlaku

21 kwietnia 2022
2.5k
depopulacja Francja

Depopulacja Francji

7 kwietnia 2022
1.7k
NSZ

NSZ – druga siła podziemnej Polski

15 maja 2022
1.5k
union-jack

Depopulacja Wielkiej Brytanii

12 maja 2022
1.2k
Grupa Wagnera

„Grupa Wagnera” – prywatna Armia Kremla

28 kwietnia 2022
1.2k
Ukraina – krew przedmurza…

Ukraina – krew przedmurza…

13 marca 2022
1k
Dziady’68 – wielka ustawka…

Dziady’68 – wielka ustawka…

7 marca 2022
953
Opinie Olsztyn

Najchętniej czytany konserwatywny portal Warmii i Mazur

Tematy w serwisie:
aborcja agresja demokracja Donald Tusk edukacja energetyka geopolityka gospodarka historia historia Polski II wojna światowa Joe Biden KO komunizm koronawirus Lewica LGBT manipulacja media NATO nazizm neomarksizm Niemcy Olsztyn opinie olsztyn Piotr Grzymowicz PiS PO polityka zagraniczna Polska Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej Rafał Trzaskowski Rosja samorząd Stany Zjednoczone szkoła Szubienice w Olsztynie totalna opozycja Ukraina Unia Europejska USA wartości wojna Władimir Putin ZSRR
© 2019-2022 Opinie.Olsztyn.pl. Wszelkie prawa zastrzeżone.
  • Polityka prywatności
  • Olsztyn
  • Warmia i Mazury
  • Historia
  • Kultura
  • Media
  • Polityka
  • Społeczeństwo
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki

© 2019-2022 Opinie.Olsztyn.pl. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In