Najchętniej czytany konserwatywny portal Warmii i Mazur
  • Fundacja im. Piotra Poleskiego
  •    
  • Kontakt
Opinie Olsztyn
  • Olsztyn
  • Warmia i Mazury
  • Historia
  • Kultura
  • Media
  • Polityka
  • Społeczeństwo
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Opinie Olsztyn
  • Olsztyn
  • Warmia i Mazury
  • Historia
  • Kultura
  • Media
  • Polityka
  • Społeczeństwo
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Opinie Olsztyn

Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” po olsztyńsku…

Radosław Nojman
8 marca 2020
Historia
Czas czytania (około): 5 minut
0
A A
Dowódca V Brygady Wileńskiej AK i jego żołnierze – od lewej: ppor. Henryk Wieliczko ps. „Lufa”, por. Marian Pluciński ps. „Mścisław”, mjr Zygmunt Szendzielarz ps. „Łupaszka”, wachm. Jerzy Lejkowski ps. „Szpagat” i ppor. Zdzisław Badocha ps. „Żelazny” (fot. z archiwum IPN)

Sześćdziesiąt dziewięć lat temu, 1 marca 1951 roku, w piwnicach budynku gospodarczego na terenie więzienia przy ulicy Rakowieckiej w Warszawie zamordowani zostali członkowie IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”: prezes Zarządu podpułkownik Łukasz Ciepliński ps. „Pług”, prezes Obszaru Zachodniego major Adam Lazarowicz ps. „Klamra”, prezes Obszaru Południowego porucznik Franciszek Błażej ps. „Tadeusz”, kierownik wydziału politycznego kapitan Józef Rzepka ps. „Znicz”, kierownik wydziału informacyjnego major Mieczysław Kawalec ps. „Psarski”, szef łączności kapitan Józef Batory ps. „Argus” oraz doradca polityczny Zarządu porucznik Karol Chmiel ps. „Zygmunt”. Na pamiątkę tego wydarzenia, dzięki inicjatywie ś. p. Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego, co roku obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” (nazywanych też „Niezłomnymi”).

Wskazane wyżej wykonanie siedmiu wyroków śmierci wiązało się z końcem WiN-u – ostatniej organizacji konspiracyjnej, obejmującej swym zasięgiem niemalże całe terytorium Polski. Nie oznaczało jednakże zakończenia walki żołnierzy podziemia niepodległościowego z sowieckim okupantem i komunistycznym zniewoleniem naszej Ojczyzny. Co istotne, epopeja działalności „Żołnierzy Wyklętych” (w latach 1943–1963), która w szczytowym okresie działań zbrojnych przybrała formę antykomunistycznego powstania, wykreowała Bohaterów praktycznie w każdym regionie. Oto przykłady:

  • Podlasie – kapitan Władysław Łukasiuk ps. „Młot”, kapitan Kazimierz Kamieński ps. „Huzar” i podporucznik Kazimierz Chmielowski ps. „Rekin”;
  • ziemia łomżyńska – major Jan Tabortowski ps. „Bruzda”;
  • Lubelszczyzna – major Hieronim Dekutowski ps. „Zapora”, major Marian Bernaciak ps. „Orlik” i kapitan Zdzisław Broński ps. „Uskok”;
  • Mazowsze – rotmistrz Witold Pilecki ps. „Witold” i starszy sierżant Mieczysław Dziemieszkiewicz ps. „Rój”;
  • Kielecczyzna i ziemia radomska – porucznik Franciszek Jaskulski ps. „Zagończyk”;
  • ziemie: łódzka i piotrkowska oraz Śląsk – kapitan Stanisław Sojczyński ps. „Warszyc”;
  • Małopolska i Podkarpacie – podpułkownik Łukasz Ciepliński ps. „Pług”, ksiądz Władysław Gurgacz ps. „Sem” i kapitan Antoni Żubryd ps. „Zuch”;
  • Podhale – porucznik Józef Kuraś ps. „Ogień”;
  • Śląsk – kapitan Henryk Flamme ps. „Bartek”;
  • Wielkopolska – podpułkownik Andrzej Rzewuski ps. „Hańcza”.

Na Warmii, Mazurach i Powiślu takimi, już legendarnymi, postaciami są: major Zygmunt Szendzielarz ps. „Łupaszka” i jego podkomendni z V Brygady Wileńskiej Armii Krajowej.

Oddział ten, powstały latem 1943 roku na Wileńszczyźnie i początkowo zmuszony toczyć boje zarówno z niemieckim okupantem, wspieranym przez formacje litewskie (m.in. we wsi Worziany), jak i partyzantką sowiecką (np. pod Radziuszami), w 1945 roku odtworzony na Białostocczyźnie, następnie walczył z komunistycznym aparatem bezpieczeństwa m.in. w naszym regionie, na obszarze od ziemi piskiej i szczycieńskiej po okolice Ostródy i Sztumu. W 1946 roku, na terenie dzisiejszego województwa warmińsko-mazurskiego, szczególną skutecznością wsławiły się szwadrony: podporucznika Henryka Wieliczki ps. „Lufa”, podporucznika Zdzisława Badochy ps. „Żelazny” i wachmistrza Leona Smoleńskiego ps. „Zeus” – należy wspomnieć chociażby starcia z „bezpieką” pod Czarnym Piecem i Piduniem). Według relacji, sam „Łupaszka” bywał w Olsztynie, podobnie, jak sanitariuszka i łączniczka Danuta Siedzikówna ps. „Inka” czy wachmistrz Jerzy Lejkowski ps. „Szpagat”. Potem żołnierze V Brygady operowali jeszcze na Pomorzu i Kaszubach, by na koniec (na przełomie 1946 i 1947 roku) powrócić na Podlasie. Ogólnie, ich działalność objęła ogromną część terytorium Polski: od Białegostoku i Olsztyna, poprzez Trójmiasto, do Koszalina. Oddziały dowodzone przez majora Zygmunta Szendzielarza odznaczały się wojskowym duchem i drylem oraz przestrzeganiem wysokich standardów – wszelkie przejawy bandytyzmu, niesubordynacji czy zachowania niewłaściwe (np. w stosunku do kobiet) surowo karano. „Łupaszka” i jego podkomendni mieli pełną świadomość, z jakim przeciwnikiem przyszło im się mierzyć oraz, że stawką ich zmagań była wolna Ojczyzna…

Dowódca V Brygady Wileńskiej AK i jego żołnierze – od lewej: ppor. Henryk Wieliczko ps. „Lufa”, por. Marian Pluciński ps. „Mścisław”, mjr Zygmunt Szendzielarz ps. „Łupaszka”, wachm. Jerzy Lejkowski ps. „Szpagat” i ppor. Zdzisław Badocha ps. „Żelazny” (fot. z archiwum IPN)

Niestety, Prezydent Olsztyna Piotr Grzymowicz i wspierająca go koalicja w Radzie Miasta, czyli radni z klubów: Platformy Obywatelskiej Nowoczesna Koalicja Obywatelska oraz prezydenckiego Ponad Podziałami, zdają się traktować obchody dnia 1 marca jak uciążliwą konieczność. Dobitnie pokazała to tegoroczna, wyjątkowo „skromna”, wręcz kameralna, uroczystość pod pomnikiem Armii Krajowej i Polskiego Państwa Podziemnego. Nie okazują przy tym realnego wsparcia dla obywatelskich inicjatyw, mających na celu godne, trwałe upamiętnienie „Niezłomnych Żołnierzy Wyklętych” czy ogólniej – działaczy tzw. drugiej konspiracji. Nie warto nawet szerzej komentować braku Prezydenta (lub któregoś z jego zastępców) przy odsłonięciu i poświęceniu, w dniu 2 marca, tablicy upamiętniającej powstałą w Olsztynie, Harcerską Organizację Podziemną „Iskra”, która została wmurowana w ścianę budynku Szkoły Podstawowej nr 13. Nieobecność przedstawiciela ratusza w tym miejscu mówi sama za siebie…

Tablica. Harcerska Organizacja Podziemna „Iskra”, 2020 rok

W tym kontekście, na myśl powracają też wydarzenia sprzed roku, kiedy to jednej z głównych ulic naszego miasta, której Wojewoda Warmińsko-Mazurski, na mocy przepisów tzw. ustawy dekomunizacyjnej, nadał nazwę „V Wileńskiej Brygady AK”, przywrócono pierwotnego „patrona” Wincentego Pstrowskiego – najsłynniejszego polskiego przodownika pracy. Jakby tego było mało, akurat 1 marca 2019 roku, w nazewnictwie przystanków (odczytywanym w autobusach i tramwajach) nastąpiło zastąpienie opisanego wyżej, jednego z najbardziej zasłużonych oddziałów antykomunistycznego podziemia niepodległościowego nazwiskiem postaci-symbolu sowietyzacji naszej Ojczyzny. Zdaję sobie sprawę z faktu, że musiało to kiedyś nastąpić, ale, o ile mnie pamięć nie myli, olsztyński Zarząd Dróg, Zieleni i Transportu miał czas na zmiany nazw przystanków komunikacji miejskiej do końca marca, ale nie, należało tego dokonać właśnie w Narodowym Dniu Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. Cóż, takie rzeczy tylko w mieście, nad którym wciąż góruje symbol zbrodniczego totalitaryzmu komunistycznego – skrzyżowane sierp i młot…

Liczni olsztynianie pamiętają jednak o Tych dzielnych Żołnierzach – Niezłomnych w walce o wolność, Wyklętych przez komunistów, do końca Wiernych wartościom, które Polskę stanowią, oraz nieśmiertelnej triadzie: Bóg, Honor i Ojczyzna – nie tylko w marcu, o czym niech świadczy chociażby mural przy ulicy Synów Pułku.

Olsztyński mural, poświęcony „Żołnierzom Wyklętym”, m.in. V Brygadzie Wileńskiej AK

Radosław Nojman

Tagi: opinie olsztynPiotr Grzymowiczżołnierze wyklęci
UdostępnijTweetujWyślij
Poprzedni artykuł

Wszechświat 4.0

Następny artykuł

Wirus totalny

Podobne artykuły

wypij co nawarzyłeś
Historia

Wypij sam co nawarzyłeś

7 lutego 2023
86
Feliks Koneczny –  „Cywilizacja bizantyńska”
Historia

Feliks Koneczny – „Cywilizacja bizantyńska”

6 lutego 2023
43
Naczelnik Piłsudski otwiera pierwsze posiedzenie Sejmu Ustawodawczego 10 lutego 1919 r.
Historia

Luty 1919: początek Sejmu Ustawodawczego

5 lutego 2023
54
FK
Historia

Feliks Koneczny – filozof historii

25 stycznia 2023
183
Pułk im. powstańca styczniowego walczy z orkami Putina na Ukrainie
Historia

Pułk im. powstańca styczniowego walczy z orkami Putina na Ukrainie

21 stycznia 2023
32
Spotkanie z historią Polski po raz piąty
Historia

Czwartkowy wieczór z historią w Piszu: o zakonie krzyżackim

17 stycznia 2023
84
Następny artykuł
Lot Ikara

Wirus totalny

Szczytno

Andrzej Duda – zwyciężymy!

Gala Stowarzyszenia "Helper"

Szemrane interesy byłego agenta Tomasza Kaczmarka. Jak ludzie Platformy i PSL dbali o wpływy Helpera

Stacja ładowania pojazdów elektrycznych

Car sharing – czas na Olszyn? Być może już niedługo

Zaloguj się login żeby komentować

Ostatnio popularne

Koniec Świata

Koniec Świata

4 lutego 2023
576
Janusz N

Olsztyński ślad afery korupcyjnej w PE?

19 stycznia 2023
320
„Rzetelność” TVP3 Olsztyn w sprawie centrum logistycznego niemieckiej sieci handlowej

„Rzetelność” TVP3 Olsztyn w sprawie centrum logistycznego niemieckiej sieci handlowej

13 stycznia 2023
298
Solidarność

Brońmy etosu Solidarności

20 grudnia 2022
385
Sikorski z Chobielina

Konsultant

20 stycznia 2023
265
Wybory 2023 – zwycięstwo „totalnej opozycji”

Wybory 2023 – zwycięstwo „totalnej opozycji”

2 lutego 2023
244
Opcja niemiecka w Radzie Gminy Gietrzwałd

Opcja niemiecka w Radzie Gminy Gietrzwałd

22 stycznia 2023
240
fortune-telling-1989579_640

Proroctwa i przepowiednie na 2023 rok. Święta Łucja, Baba Wanga i Jackowski

30 grudnia 2022
458
ZAPROSZENIE

Gdzie będzie nowe centrum Olsztyna?

26 stycznia 2023
208
Dramat Grzymowicza. Nikt nie chce być jego zastępcą

Dramat Grzymowicza. Nikt nie chce być jego zastępcą

16 stycznia 2023
196
Opinie Olsztyn

Najchętniej czytany konserwatywny portal Warmii i Mazur

Tematy w serwisie:
agresja aksjologia Armia Czerwona dekomunizacja Donald Tusk edukacja energetyka geopolityka gospodarka historia Polski II wojna światowa Jerzy Szmit Joe Biden KO komunizm koronawirus Kościół Katolicki kultura Lewica LGBT manipulacja media neomarksizm Niemcy Olsztyn opinie olsztyn Piotr Grzymowicz PiS PO polityka zagraniczna Polska Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej Rafał Trzaskowski Rosja Rząd RP samorząd Stany Zjednoczone Szubienice w Olsztynie totalna opozycja Ukraina Unia Europejska USA wartości wojna Władimir Putin
© 2019-2022 Opinie.Olsztyn.pl. Wszelkie prawa zastrzeżone.
  • Polityka prywatności
  • Olsztyn
  • Warmia i Mazury
  • Historia
  • Kultura
  • Media
  • Polityka
  • Społeczeństwo
  •  
  • Fundacja im. Piotra Poleskiego
  • Kontakt
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki

© 2019-2022 Opinie.Olsztyn.pl. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In