Najchętniej czytany konserwatywny portal Warmii i Mazur
  • Fundacja im. Piotra Poleskiego
  •    
  • Kontakt
Opinie Olsztyn
  • Olsztyn
  • Warmia i Mazury
  • Historia
  • Kultura
  • Media
  • Polityka
  • Społeczeństwo
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Opinie Olsztyn
  • Olsztyn
  • Warmia i Mazury
  • Historia
  • Kultura
  • Media
  • Polityka
  • Społeczeństwo
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Opinie Olsztyn

Polacy w ZSRR w latach 1936-1941

Jan Nowak
14 stycznia 2021
Historia
Czas czytania (około): 4 minut
0
A A
deportacje Polaków do Związku Sowieckiego

Wywożono ich na Syberię i do Kazachstanu. Wśród wywiezionych do Kazachstanu byli przedstawiciele inteligencji (nauczyciele, urzędnicy państwowi), wykwalifikowani robotnicy i rzemieślnicy, policjanci i wojskowi (w tym polscy osadnicy wojskowi – żołnierze z czasu wojny polsko-bolszewickiej) itd. Oprócz Polaków deportowano też Białorusinów, Ukraińców i Żydów, ale Polacy stanowili najliczniejszą grupę (70-80%). Istnieją różne szacunki dotyczące liczby deportowanych w okresie 1940-1941 – od ponad 300 tys. (radzieckie archiwa) do około 800 tys. (IPN), a nawet miliona osób.

Pierwsze masowe deportacje ludności polskiej do Kazachstanu miały miejsce w 1936 r. (wiosną i jesienią). Wiosną 1936 r. Rada Komisarzy Ludowych ZSRR podjęła decyzję o przesiedleniu 15 tys. gospodarstw polskich i niemieckich z zachodniej Ukrainy do Kazachstanu (oba kraje wchodziły wówczas w skład ZSRR). Przymusowe wysiedlenia dotyczyły głównie Polaków i miały wyraźny charakter czystki etnicznej (sowiecka propaganda określała ich mianem „elementu nacjonalistycznego” lub „kontrrewolucyjnego”). Początkowo wysiedlano ludność zamieszkałą w tzw. pasie przygranicznym, tj. we wsiach w pobliżu granicy ZSRR z Polską. Opuszczone przez wysiedlonych Polaków domy znajdujące się najbliżej granicy były niszczone, a pozostałe zajmowali ukraińscy chłopi. Deportacje objęły nie tylko ludność wiejską, ale i miejską, np. z Płoskirowa, Nowogrodu Wołyńskiego czy Żytomierza (w okolicach Żytomierza znajdowała się tzw. Marchlewszczyzna zamieszkana przez duże skupiska Polaków). Szacuje się, że w 1936 r. deportowano do Kazachstanu co najmniej 70 tys. osób, w tym 60 tys. Polaków (inne szacunki mówią o 100 tys. deportowanych).

Polskie rejony narodowościowe

Ludność polska mieszkająca w pasie przygranicznym znalazła się tam na mocy traktatu ryskiego (1921) kończącego wojnę polsko-bolszewicką (1919-1920). Traktat ustanowił nową granicę między Polską, Rosją i Ukrainą, na wschód od której znalazło się od 1,2 do 2 mln Polaków. Po powstaniu ZSRR (1922) utworzono dwa autonomiczne polskie rejony – ukraińską Marchlewszczyznę (1925) i białoruską Dzierżyńszczynę (1932) – które miały być zalążkiem 17 republiki radzieckiej (Polskiej Republiki Rad), ale eksperyment się nie udał i oba polskie rejony zlikwidowano (w 1935 i 1938 r.), a ludność polską deportowano lub wymordowano.

Obok deportacji formą masowych represji wobec ludności polskiej w ZSRR była fizyczna eksterminacja. Służyła temu tzw. operacja polska (zwana „zapomnianym ludobójstwem”) prowadzona w latach 1937-1938 przez szefa NKWD Nikołaja Jeżowa, zwanego „krwawym karłem”. Ludności polskiej w ZSRR zarzucano współpracę z wywiadem „faszystowskiej Polski” i przynależność do Polskiej Organizacji Wojskowej prowadzącej „działalność dywersyjną i sabotażową”. Na podstawie sfingowanych procesów i nierzadko absurdalnych zarzutów skazywano Polaków na rozstrzelanie (co najmniej 111 tys. ludzi, a może nawet 200 tys.) lub zesłanie do łagrów na Syberii i w Kazachstanie (co najmniej kilkadziesiąt tysięcy lub nawet 100 tys. ludzi).

Do chwili niemieckiej inwazji 22 czerwca 1941 r. na ziemiach II RP wcielonych do Związku Radzieckiego przeprowadzono cztery duże deportacje.

W nocy z 9 na 10 lutego 1940 r. wywieziono stamtąd na „Sybir” rodziny polskich osadników cywilnych i wojskowych(byłych uczestników wojny 1920 r.) oraz leśników.

13 kwietnia NKWD zajęło się bliskimi osób aresztowanych, a także jeńców wojennych zamordowanych później w ramach zbrodni katyńskiej. Na wschód pojechały pociągi wypełnione głównie kobietami, dziećmi i osobami w podeszłym wieku.

W nocy z 28 na 29 czerwca 1940 r. do wagonów towarowych zapędzono uciekinierów z terenów zajętych przez Niemców, w większości Żydów.

Wreszcie, między 22 maja a 20 czerwca 1941 r. przeprowadzono akcję „oczyszczania” zachodniego pogranicza ZSRR ze „społecznie obcych elementów”, takich jak byli żandarmi, strażnicy, policjanci, obszarnicy, handlowcy, urzędnicy, kryminaliści, prostytutki i inni – oczywiście wraz z rodzinami.

Armia Andersa

Nawet po wojnie, władza sowiecka nie zaprzestała represji wobec własnych obywateli. Aresztowania i wywózki trwały aż do śmierci Stalina. Ich ofiarami byli nie tylko konfidenci nazistów. W głąb Związku Radzieckiego zostało deportowanych, albo trafiło na długie lata do więzień wiele niewinnych osób.

Po zakończeniu wojny, wielu z tych, którzy walczyli w polskim wojsku wróciło do swoich domów, które znalazły się w granicach sowieckiej Białorusi, zostali uznani za uczestników II wojny światowej. Z całej tzw. Zachodniej Białorusi i Ukrainy deportowane zostały rodziny weteranów polskiej Armii Andersa, która walczyła po stronie aliantów i brała udział w krwawym szturmie na klasztor Monte Cassino we Włoszech.

W ciągu jednej nocy – 1 kwietnia, 4 520 byłych „andersowców” zostało aresztowanych, ich własność skonfiskowano, a rodziny wywieziono do Kazachstanu i na Syberię.

Jan Nowak

Tagi: 2 Korpus PolskideportacjeGen. Władysław AndersGułagKazachstanopinie olsztynRosja SowieckaSybirZSRR
UdostępnijTweetujWyślij
Poprzedni artykuł

Zabawy penisem

Następny artykuł

Widziane z Torunia: Historia kołem się toczy

Podobne artykuły

FK
Historia

Feliks Koneczny – filozof historii

25 stycznia 2023
43
Pułk im. powstańca styczniowego walczy z orkami Putina na Ukrainie
Historia

Pułk im. powstańca styczniowego walczy z orkami Putina na Ukrainie

21 stycznia 2023
27
Spotkanie z historią Polski po raz piąty
Historia

Czwartkowy wieczór z historią w Piszu: o zakonie krzyżackim

17 stycznia 2023
48
Pużak-Bierut
Historia

KRN czy RJN?

11 stycznia 2023
81
fot. www.teatrnn.pl
Historia

Mój przyjaciel zdrajca, dr Andrzej Mazur…

4 stycznia 2023
107
abp. Antoni Baraniak
Historia

„Wyciągnięte będą konsekwencje”. Historia abp. Antoniego Baraniaka

2 stycznia 2023
111
Następny artykuł
Arnold Schwarzenegger

Widziane z Torunia: Historia kołem się toczy

Deportacje obywateli polskich do ZSRR

Wywózka... dziecięce wspomnienia z Kazachstanu* (cz. 1)

Paweł Adamowicz

Lekcja przyzwoitości

Polacy i Kazachowie… dziecięce wspomnienia z Kazachstanu* (cz. 2)

Polacy i Kazachowie... dziecięce wspomnienia z Kazachstanu* (cz. 2)

Ostatnio popularne

Depopulacja - Polska

Depopulacja Polski

18 stycznia 2022
16.5k
depopulacja Francja

Depopulacja Francji

7 kwietnia 2022
3.3k
Jedwabny szlak – Inicjatywa Pasa i Szlaku

Jedwabny szlak – Inicjatywa Pasa i Szlaku

21 kwietnia 2022
3.2k
Jezus-Barabasz

Dlaczego zabito Jezusa Chrystusa?

13 kwietnia 2022
3.2k
Co powstanie w miejscu szubienic?

Co powstanie w miejscu szubienic?

6 kwietnia 2022
3.1k
NSZ

NSZ – druga siła podziemnej Polski

15 maja 2022
2.9k
Ostatnia Wieczerza

Powstanie Kościoła

6 lipca 2022
2.9k
komuna na 4 łapy

III RP – historyczna klęska Polaków

21 czerwca 2022
2.9k
Władysław Grabski – endecki polityk

Władysław Grabski – endecki polityk

19 lipca 2022
2.8k
mieczyk-chrobrego

Obóz Wielkiej Polski – przeciwnicy sanacji

10 czerwca 2022
2.8k
Opinie Olsztyn

Najchętniej czytany konserwatywny portal Warmii i Mazur

Tematy w serwisie:
agresja aksjologia Armia Czerwona dekomunizacja Donald Tusk edukacja energetyka geopolityka gospodarka historia historia Polski II wojna światowa Joe Biden KO komunizm koronawirus Kościół Katolicki Lewica LGBT manipulacja media neomarksizm Niemcy Olsztyn opinie olsztyn Piotr Grzymowicz PiS PO polityka zagraniczna Polska Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej Rafał Trzaskowski Rosja Rząd RP samorząd Stany Zjednoczone Szubienice w Olsztynie totalna opozycja Ukraina Unia Europejska USA wartości wojna Władimir Putin ZSRR
© 2019-2022 Opinie.Olsztyn.pl. Wszelkie prawa zastrzeżone.
  • Polityka prywatności
  • Olsztyn
  • Warmia i Mazury
  • Historia
  • Kultura
  • Media
  • Polityka
  • Społeczeństwo
  •  
  • Fundacja im. Piotra Poleskiego
  • Kontakt
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki

© 2019-2022 Opinie.Olsztyn.pl. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In