Najchętniej czytany konserwatywny portal Warmii i Mazur
14 sierpnia 2022, niedziela
  • Kontakt
Opinie Olsztyn
  • Olsztyn
  • Warmia i Mazury
  • Historia
  • Kultura
  • Media
  • Polityka
  • Społeczeństwo
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Opinie Olsztyn
  • Olsztyn
  • Warmia i Mazury
  • Historia
  • Kultura
  • Media
  • Polityka
  • Społeczeństwo
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Opinie Olsztyn

Przed Sierpniem był Lipiec

dr Waldemar Brenda
9 lipca 2022
Historia
Czas czytania (około): 4 minut
0
A A
Lubelski Lipiec 80

Ten moment pamiętamy dobrze… 31 sierpnia 1980 r. Na frontowej ścianie rozłożysty biały orzeł i świeżo zawieszony krzyż. To sala BHP Stoczni Gdańskiej im. Lenina. Charakterystyczny pomnik patrona wciśnięty gdzieś w kąt… Wzdłuż długiego stołu prezydialnego usadowieni oficjele, w tym członek KC PZPR Mieczysław Jagielski. Obok wąsaty przywódca strajku podpisuje porozumienie… W prawej ręce przyciąga uwagę wielki, czerwony długopis z wizerunkiem Papieża. Tak właśnie tworzyła się historia.

Porozumienia sierpniowe

Sierpniowe porozumienia gdańskie, o dzień wyprzedzone przez analogiczne dokumenty ze Szczecina, wraz z nieco późniejszym porozumieniem jastrzębskim powszechnie uważa się za przełomowy moment, inicjujący schyłkową dekadę komunistycznej Polski. W trakcie dwutygodniowego strajku władza nie zdecydowała się na rozwiązania siłowe. Rozpoczęto negocjacje, które doprowadziły do kompromisu. Zgoda na utworzenie niezależnych związków zawodowych, zwolnienie więźniów politycznych, msza święta w środkach społecznego przekazu. Oprócz tego postulaty ze sfery gospodarczej i socjalnej – to wszystko stanowiło wyłom na skalę całego bloku wschodniego.

Wprawdzie kremlowscy patroni nie zamierzali sprawy tak zostawić i wcześniej, czy później można się było spodziewać kontrakcji sowieckiej lub peerelowskiej, ale wtedy, w pamiętnym sierpniu 1980 r. dominowała nadzieja. Obecni w Sali BHP uczestnicy negocjacji bili brawo. Tłum zebrany na terenie stoczni i pod bramą główną – udekorowaną kwiatami i zdjęciami Jana Pawła II – oddawał się radości. Pewnie niejeden ze zgromadzonych przez telewizorami Polaków czuł łzy wzruszenia.

Strajki sierpniowe

A przecież mogło się skończyć inaczej. Gdy 14 sierpnia działacze Wolnych Związków Zawodowych rozpoczynali w gdańskiej stoczni strajk w obronie zwolnionej z pracy Anny Walentynowicz, nie wszyscy robotnicy przyjęli tę akcję z entuzjazmem. Gdy do stoczni przybył Lech Wałęsa (wciąż powraca pytanie o wymiarze nie tylko symbolicznym: w którym miejscu „przeskoczył” mur oraz w jaki sposób się pod nim znalazł?), stanął na czele strajku i szybko zawarł porozumienia wygaszające protest – tylko dzięki rozwijającym się solidarnościowym strajkom w innych zakładach Wybrzeża i zdecydowanej postawie Aliny Pieńkowskiej, Anny Walentynowicz, Ewy Ossowskiej udało się zatrzymać tłum, wychodzący z terenu stoczni.

Powstał Międzyzakładowy Komitet Strajkowy. Stoczniowe powielacze co chwila wyrzucały kolejne numery biuletynu, na których pojawił się napis „Solidarność”. Pod bramą zaczęli gromadzić się ludzie, a Trójmiasto zastygło w poczuciu oczekiwania… To na wniosek strajkujących wprowadzono zakaz sprzedaży alkoholu. Wszędzie panował porządek i dyscyplina… A z drugiej strony, tylko słabość rządzących spowodowała, że poszli drogą rokowań…

Cały kraj

Protesty nie ograniczyły się do trójmiejskich zakładów. Szybko rozlały się po całym kraju, gdzie załogi dużych przedsiębiorstw w poczuciu determinacji i solidarności przerywały codzienną pracę…. Wrocław, Elbląg, Ustka, Słupsk, Kraków, Warszawa, Poznań, Łódź, Rzeszów, Szczecin, Tarnowskie Góry, Jastrzębie-Zdrój… Ten sierpniowy ruch przeszedł do legendy. To z niego narodziła się „Solidarność”.

Lubelski lipiec

Ale przed sierpniem był lipiec. Choć mniej o nim pamiętamy, to właśnie wtedy rozpoczęły się strajki w lubelskich zakładach pracy, przez komunistów niezmiennie i eufemistycznie nazywane „przerwami w pracy”. Między 8 a 24 lipca około 150 zakładów Lubelszczyzny stanęło w proteście przeciwko podwyżkom cen żywności i brakom zaopatrzenia. Inicjatywa narodziła się wśród pracowników Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego Świdnik, gdy stwierdzili wzrost cen w zakładowej stołówce. Sformułowano wówczas ponad sto postulatów, wśród których znalazło się żądanie likwidacji dysproporcji płac nadmiernie wysokich w przypadku funkcjonariuszy MO oraz urzędników partyjnych; wprowadzenie rzetelnych informacji w środkach masowego przekazu itp. Tu również władze nie zaryzykowały użycia siły. Negocjacje w WSK Świdnik zakończono 11 lipca 1980 r., ale był to dopiero początek wielkiej fali robotniczych protestów.

Na szczęście władza nie czuła się zbyt silna! Historycy mówią, że – pomimo dominacji postulatów ekonomicznych – te właśnie wydarzenia stanowiły preludium wielkiego Sierpnia.

dr Waldemar Brenda

Tagi: Anna Walentynowiczhistoria PolskiJan Paweł IIkomunizmLech Wałęsalubelski lipiecopinie olsztynopozycja antykomunistycznaporozumienia sierpniowePRLSolidarnośćstrajki sierpniowe
UdostępnijTweetujWyślij
Poprzedni artykuł

Prokuratura nie chce tykać szubienic

Następny artykuł

Gazeta Wyborcza – V kolumna

Podobne artykuły

Walenty Barczewski
Historia

Ks. Barczewski – narodowy działacz spod znaku Rodła

9 sierpnia 2022
164
Tak wymarsz I Kompanii Kadrowej z Krakowa o świcie 6 VIII 1914 roku przedstawił Jerzy Kossak
Historia

Olsztyńskie ślady żołnierza I Kompanii Kadrowej

5 sierpnia 2022
36
Prymas Tysiąclecia: „Bronił mnie tylko Niemiec i pies”
Historia

Prymas Tysiąclecia: „Bronił mnie tylko Niemiec i pies”

3 sierpnia 2022
98
Adam Doboszynski przed Wojskowym Sądem Rejonowym w Warszawie
Historia

Adam Doboszyński – twórca „trzeciej drogi” między kapitalizmem a komunizmem

2 sierpnia 2022
483
powstanie-warszawskie-28-sierpnia
Historia

Powstanie Warszawskie, KONSEKWENCJE I OCENY

1 sierpnia 2022
42
Władysław Grabski – endecki polityk
Historia

Władysław Grabski – endecki polityk

19 lipca 2022
1k
Następny artykuł
Gazeta Wyborcza – V kolumna

Gazeta Wyborcza – V kolumna

money

Donaldzie Tusku, daj podwyżki!

rozpacz

Lipiec 1943 roku na Wołyniu (cz. 1)

Obława augustowska 1945

Obława augustowska 1945

Zaloguj się login żeby komentować

Ostatnio popularne

Depopulacja - Polska

Depopulacja Polski

18 stycznia 2022
9.7k
Jedwabny szlak – Inicjatywa Pasa i Szlaku

Jedwabny szlak – Inicjatywa Pasa i Szlaku

21 kwietnia 2022
3.1k
Co powstanie w miejscu szubienic?

Co powstanie w miejscu szubienic?

6 kwietnia 2022
3k
Jezus-Barabasz

Dlaczego zabito Jezusa Chrystusa?

13 kwietnia 2022
3k
NSZ

NSZ – druga siła podziemnej Polski

15 maja 2022
2.8k
komuna na 4 łapy

III RP – historyczna klęska Polaków

21 czerwca 2022
2.6k
mieczyk-chrobrego

Obóz Wielkiej Polski – przeciwnicy sanacji

10 czerwca 2022
2.6k
Ostatnia Wieczerza

Powstanie Kościoła

6 lipca 2022
2.5k
Grupa Wagnera

„Grupa Wagnera” – prywatna Armia Kremla

28 kwietnia 2022
2.5k
depopulacja Francja

Depopulacja Francji

7 kwietnia 2022
2.2k
Opinie Olsztyn

Najchętniej czytany konserwatywny portal Warmii i Mazur

Tematy w serwisie:
aborcja agresja aksjologia Armia Czerwona dekomunizacja Donald Tusk edukacja energetyka geopolityka gospodarka historia historia Polski II wojna światowa Joe Biden KO komunizm koronawirus Lewica LGBT manipulacja media nazizm neomarksizm Niemcy Olsztyn opinie olsztyn Piotr Grzymowicz PiS PO polityka zagraniczna Polska Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej Rafał Trzaskowski Rosja samorząd Stany Zjednoczone Szubienice w Olsztynie totalna opozycja Ukraina Unia Europejska USA wartości wojna Władimir Putin ZSRR
© 2019-2022 Opinie.Olsztyn.pl. Wszelkie prawa zastrzeżone.
  • Polityka prywatności
  • Olsztyn
  • Warmia i Mazury
  • Historia
  • Kultura
  • Media
  • Polityka
  • Społeczeństwo
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki

© 2019-2022 Opinie.Olsztyn.pl. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In