Najchętniej czytany konserwatywny portal Warmii i Mazur
18 maja 2022, środa
  • Kontakt
Opinie Olsztyn
  • Olsztyn
  • Warmia i Mazury
  • Historia
  • Kultura
  • Media
  • Polityka
  • Społeczeństwo
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Opinie Olsztyn
  • Olsztyn
  • Warmia i Mazury
  • Historia
  • Kultura
  • Media
  • Polityka
  • Społeczeństwo
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Opinie Olsztyn

Traktat ryski w 1921 r.

dr Waldemar Brenda
18 marca 2022
Historia
Czas czytania (około): 3 minut
0
A A
Traktat Ryski 1921

Traktat Ryski 1921

18 marca 1921r. w Rydze została zakończona wojna polsko – bolszewicka. Negocjacje były prowadzone już wcześniej. Począwszy od 1919r., gdy sytuacja na froncie stawała się niekorzystna dla którejś ze stron, proponowała ona rokowania, które – wobec obstrukcji przeciwnika – nie prowadziły do pomyślnego zakończenia. Tak było również w sierpniu 1920r., gdy Armia Czerwona maszerowała na Warszawę, a Lenin, Trocki i Tuchaczewski buńczucznie wierzyli, że „po trupie pańskiej Polski wiedzie droga do zwycięstwa światowej rewolucji”.

W Mińsku

Do Mińska zjechała wówczas polska delegacja pod kierunkiem Jana Dąbskiego. Dla strony polskiej rozmowy stanowiły rozpaczliwą próbę złapania oddechu, przerwania wojny zagrażającej młodziutkiemu państwu. Inaczej do rokowań w Mińsku podchodzili bolszewicy. Pewni zwycięstwa, stawiali Polsce bezwzględne warunki, niemożliwe do zaakceptowania: ograniczenie polskiej armii do 50 tysięcy żołnierzy, stworzenie milicji robotniczej, zgodę na niekorzystny kształt polskiej granicy wschodniej. Ich przyjęcie oznaczałoby degradację Polski do pozycji sowieckiego wasala, podatnego na przejęcie władzy przez komunistów… Zresztą bolszewicy nie byli zainteresowani przerwaniem walk, a rokowania traktowali wyłącznie propagandowo. W rzeczywistości polska delegacja w Mińsku była pozbawiona kontaktu z Warszawą, a na ulicach miasta pojawiały się plakaty, nawołujące ludność do wypędzenia „polskich szpiegów”.

Takiej postawie sprzyjała niewątpliwie bierność świata zachodniego, który ograniczał się do niewielkiego zaangażowania na rzecz pokonania bolszewików, a szukając pokojowych rozwiązań, gotów był skłaniać Polskę do daleko idących ustępstw. Miraż rosyjskiego mocarstwa wciąż miał znaczenie?

Kontrofensywa znad Wieprza

Na szczęście w połowie sierpnia sytuacja na froncie diametralnie się odwróciła dzięki zatrzymaniu frontu pod Warszawą i polskiej kontrofensywie znad rzeki Wieprz. Sukcesy zostały przypieczętowane nieco późniejszą bitwą niemeńską, zakończoną 28 września 1920r. Armia Czerwona poniosła ogromną klęskę. Z szeregów rozbitej armii codziennie tysiące „bojców” dezerterowało na tyły, a jakościowa przewaga polskich wojsk była niepodważalna. Teraz to bolszewicy za wszelką cenę dążyli do przerwania działań wojennych. Rokowania zostały wznowione we wrześniu 1920 r. w stolicy Łotwy.

Granice 1793-1921

Ryga: od rozejmu do traktatu pokojowego

W Rydze Moskwę reprezentował Adolf Joffe, a Warszawę, poza wspomnianym Janem Dąbskim – m.in. Stanisław Grabski, Henryk Strasburger oraz bliski współpracownik Piłsudskiego Leon Wasilewski. Jednak największy wpływ na kształtowanie polskiego stanowiska negocjacyjnego mieli uczestniczący w rozmowach przedstawiciele prawej strony polskiej sceny politycznej. To dlatego podpisany w październiku 1920 r. rozejm nie uwzględniał koncepcji federacyjnej Piłsudskiego. Odwrotnie, zaakceptowano, by bolszewicka Rosja podpisała układ także w imieniu bolszewickiej Ukrainy, co oznaczało uznanie panowania Moskwy nad Kijowem i przypieczętowanie losu ukraińskich sojuszników Piłsudskiego. Podobnie brak zainteresowania Mińskiem – osłabieni bolszewicy byli skłonni go odstąpić – oznaczał całkowitą rezygnację z idei federacyjnej wobec narodu białoruskiego. W efekcie, ustalona podczas ryskich negocjacji polska granica wschodnia, bliska linii wytyczonej przez II rozbiór (1793r.), pozostawiała na wschodzie ok. 1,5 mln Polaków. Już wkrótce mieli się stać ofiarą komunistycznej eksterminacji. Wprawdzie istniała możliwość powrotu do ojczyzny, ale rewolucyjna praktyka skutecznie ograniczyła wyjazdy Polaków na zachód. Negocjacje uwzględniły również wymianę jeńców wojennych, zwrot dóbr kultury zagrabionych przez bolszewików oraz wypłacenie przez Moskwę odszkodowań wojennych w wysokości 30 mln rubli w złocie i rewindykacji urządzeń przemysłowych na sumę niewiele mniejszą! Polska jednak nigdy tych pieniędzy nie ujrzała, podobnie jak znacznej części zrabowanych zabytków…

Po podpisaniu rozejmu jeszcze przez kilka miesięcy toczyły się w Rydze rozmowy w celu doprecyzowania szczegółów. Ostatecznie podpisany 18 marca 1921 r. pokój ryski niewiele odbiegał od przyjętych wcześniej ustaleń. Miał zagwarantować obu stronom trwałe i bezpieczne sąsiedztwo… Kolejne lata pokazały, że sowiecki Kreml wszelkie umowy traktował doraźnie oraz instrumentalnie.

dr Waldemar Brenda

Tagi: BiałoruśHenryk StrasburgerJan DąbskiLeon WasilewskiMarszałek Józef Piłsudskiopinie olsztynPolskaRosja bolszewickaStanisław GrabskiTraktat RyskiUkrainawojna polsko-bolszewickawojna z Rosją
UdostępnijTweetujWyślij
Poprzedni artykuł

Niemcy doprowadzają do klęski głodu na świecie

Następny artykuł

Dziś jest jutro

Podobne artykuły

NSZ
Historia

NSZ – druga siła podziemnej Polski

15 maja 2022
106
August-Cieszkowski
Historia

August Cieszkowski – „filozofia czynu”

13 maja 2022
169
Przemówienie Józefa Becka w Sejmie (5 maja 1939 roku)
Historia

Przemówienie Józefa Becka

6 maja 2022
54
Konstytucja 3 Maja
Historia

Konstytucja w polskim duchu

3 maja 2022
46
800px-Stroop_Report_-_Warsaw_Ghetto_Uprising_06b-miniatura
Historia

Getto walczące

22 kwietnia 2022
49
Podpisanie układu w Rapallo. kanclerz Rzeszy Joseph Wirth, Walther Rathenau oraz delegacja sowiecka: Leonid Krasin, Gieorgij Cziczerin oraz Adolf Joffe. Źródło: Wikimedia Commons/Bundesarchiv
Historia

„Istnienie Polski jest nie do zniesienia”… Rapallo 1922

20 kwietnia 2022
130
Następny artykuł
Jacek Adamas - Artforum (2011)

Dziś jest jutro

Ruskij mir

Czerwona zaraza szaleje, a Zachód …?

dziecko

Oddziały przygotowawcze w szkołach

Andrzej Duda i Wołodomyr Zełenski

Amerykańska prawica, a wojna na Ukrainie…

Zaloguj się login żeby komentować

Ostatnio popularne

Co powstanie w miejscu szubienic?

Co powstanie w miejscu szubienic?

6 kwietnia 2022
2.9k
Depopulacja - Polska

Depopulacja Polski

18 stycznia 2022
2.8k
depopulacja Francja

Depopulacja Francji

7 kwietnia 2022
1.1k
Jezus-Barabasz

Dlaczego zabito Jezusa Chrystusa?

13 kwietnia 2022
962
Jedwabny szlak – Inicjatywa Pasa i Szlaku

Jedwabny szlak – Inicjatywa Pasa i Szlaku

21 kwietnia 2022
819
Ukraina – krew przedmurza…

Ukraina – krew przedmurza…

13 marca 2022
621
Grupa Wagnera

„Grupa Wagnera” – prywatna Armia Kremla

28 kwietnia 2022
608
Dziady’68 – wielka ustawka…

Dziady’68 – wielka ustawka…

7 marca 2022
562
„Gruba kreska”

„Gruba kreska”

26 marca 2022
500
KOS Olsztyn

Olsztyński KOS stanu wojennego

19 listopada 2021
373
Opinie Olsztyn

Najchętniej czytany konserwatywny portal Warmii i Mazur

Tematy w serwisie:
aborcja agresja aksjologia demokracja Donald Tusk edukacja energetyka geopolityka gospodarka II wojna światowa Joe Biden KO komunizm koronawirus Lewica LGBT manipulacja media NATO nazizm neomarksizm Niemcy Olsztyn opinie olsztyn Piotr Grzymowicz PiS PO polityka zagraniczna Polska Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej PSL Rafał Trzaskowski Rosja samorząd Stany Zjednoczone szkoła totalna opozycja Ukraina Unia Europejska USA wartości wojna wybory 2020 Władimir Putin ZSRR
© 2019-2022 Opinie.Olsztyn.pl. Wszelkie prawa zastrzeżone.
  • Polityka prywatności
  • Olsztyn
  • Warmia i Mazury
  • Historia
  • Kultura
  • Media
  • Polityka
  • Społeczeństwo
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki

© 2019-2022 Opinie.Olsztyn.pl. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In