Najchętniej czytany konserwatywny portal Warmii i Mazur
27 maja 2022, piątek
  • Kontakt
Opinie Olsztyn
  • Olsztyn
  • Warmia i Mazury
  • Historia
  • Kultura
  • Media
  • Polityka
  • Społeczeństwo
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Opinie Olsztyn
  • Olsztyn
  • Warmia i Mazury
  • Historia
  • Kultura
  • Media
  • Polityka
  • Społeczeństwo
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Opinie Olsztyn

Wspomnienia Zdzisława Chrząstowskiego

Redakcja
26 października 2021
Kultura
Czas czytania (około): 3 minut
0
A A
Górnie i durnie

Zbliża się czas, gdy wspominać będziemy kolejną rocznice odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918r. Może warto na tę okoliczność przypomnieć sobie wspomnienia jednego z uczestników polskiego czynu zbrojnego okresu Wielkiej Wojny?

Niewielka książka Zdzisława Chrząstowskiego przypomniana w 2014r. przez Wydawnictwo LTW, składa się właściwie z dwóch publikacji wspomnieniowych tego autora, wydanych pierwotnie w latach trzydziestych XXw. „Górne i durne” to wspomnienia z dzieciństwa i dojrzewania w świecie polskiego ziemiaństwa na Żmudzi, atmosferą przywodzące nieco wańkowiczowskie „Szczenięce lata”, choć równocześnie – tak przecież od wspomnień Mistrza Melchiora odmienne, jak tylko odmienne bywają ludzkie losy, poglądy i interpretacje, doświadczanie w podobnym czasie i trochę także – miejscu…

Mamy tu więc luźne obrazki żmudzkiej rzeczywistości przełomu XIX/XX w., gdzie przeplatają się opisy rodzinnych koligacji i obyczajów, ekonomicznego upadku polskiego dworu, opowieści o dziecięcych zabawach i dorastaniu (oraz… dojrzewaniu w relacjach z płcią piękną) młodego człowieka w atmosferze rosyjskiej szkoły, z którą walka jest tyleż zakodowana w polskich genach, co wyssana z mlekiem matki i wyczytana z zakazanych lektur. Polska, która zaczęła znikać z mapy polskiej kultury, zanim jeszcze pojawiła się na politycznych mapach Europy po 123 latach niewoli…

W poszczególnych wątkach pojawia się też problem świadomej przynależności narodowej na Żmudzi… Kto Polak a kto Litwin? Co to oznacza? Na te pytania autor próbuje odpowiedzieć bez zawziętości i ze sporym dystansem.

Lekko i z humorem napisane opowieści z dzieciństwa i młodości, w części drugiej, zatytułowanej – „Na Murmań” – przechodzą do spraw bardziej poważnych, gdy autor próbuje przedstawić swe perypetie w ogarniętej bolszewizmem Rosji, zapoczątkowane rozwiązaniem I Korpusu Polskiego (maj 1918), w którym Chrząstowski służył, a zakończone dotarciem do opanowanego przez Anglików i Francuzów Archangielska, dokąd polscy żołnierze przedzierali się z myślą o zaciągu do polskich formacji wojskowych u boku Ententy. Można by rzec: Wielka Przygoda, bo w takiej aurze cała narracja jest utrzymana. Szkoda, że w tych opowieściach zabrakło losów bohatera z okresu Wielkiej Wojny, pomiędzy rokiem 1914 a rosyjską rewolucją i zaciągiem do I Korpusu Polskiego. Bo ciąg dalszy jest. W trzeciej części wspomnień Chrząstowskiego pt. „Legenda murmańska”, też wydanej przez LTW, choć już w odrębnej książce.

Na podsumowanie warto wspomnieć o nieopisanych losach autora, już po 1920. Walczył w wojnach z Ukraińcami i bolszewikami. W wolnej Polsce pozostał w wojsku, gdzie m.in. dowodził 4 Pułkiem Ułanów Zaniemeńskich. W 1938r. zdjęty z dowództwa, otrzymał przydział do sztabu Armii „Łódź”. Zginął w pierwszych dniach września 1939r.

Waldemar Brenda

Zdzisław Chrząstowski, Górne i durne. Na Murmań, Wyd. LTW, 2014.

Tagi: I wojna światowaniepodległośćopinie olsztynZdzisław Chrząstowski
UdostępnijTweetujWyślij
Poprzedni artykuł

Spotkanie autorskie z Arturem Beckerem

Następny artykuł

Truman Show po olsztyńsku

Podobne artykuły

Bronisław Wildstein - Bunt i afirmacja
Kultura

Między buntem a afirmacją. Wildsteina esej o naszych czasach

12 maja 2022
64
Magdalena Ogórek
Kultura

Złodzieje z Niemiec, Austrii i Holandii

21 kwietnia 2022
72
filozof
Kultura

Zmaza (miasma) u starożytnych Greków

13 kwietnia 2022
60
P. Skwieciński - Kompleks Rosji
Kultura

O kompleksie Rosji i kompleksie wobec Rosji*

11 kwietnia 2022
84
Koncert_Królowie_Karo
Kultura

„KRÓLOWIE KARO” – koncert francuskich muzyków

6 kwietnia 2022
2
Spotkanie literackie z Hanną Brakoniecką
Kultura

Spotkanie literackie z Hanną Brakoniecką

29 marca 2022
5
Następny artykuł
Olsztyn - Park Kusocińskiego po burzy

Truman Show po olsztyńsku

Uroczystości w Budapeszcie

Olsztyn-Budapeszt, Rocznica Powstania Węgierskiego

Grzymowicz w obronie TVN

Człowiek Grzymowicz jest najważniejszy

świat zdębiał

Jak ręką odjął

Zaloguj się login żeby komentować

Ostatnio popularne

Depopulacja - Polska

Depopulacja Polski

18 stycznia 2022
3.4k
Co powstanie w miejscu szubienic?

Co powstanie w miejscu szubienic?

6 kwietnia 2022
2.9k
depopulacja Francja

Depopulacja Francji

7 kwietnia 2022
1.3k
Jezus-Barabasz

Dlaczego zabito Jezusa Chrystusa?

13 kwietnia 2022
1.1k
Jedwabny szlak – Inicjatywa Pasa i Szlaku

Jedwabny szlak – Inicjatywa Pasa i Szlaku

21 kwietnia 2022
981
union-jack

Depopulacja Wielkiej Brytanii

12 maja 2022
746
Ukraina – krew przedmurza…

Ukraina – krew przedmurza…

13 marca 2022
719
Grupa Wagnera

„Grupa Wagnera” – prywatna Armia Kremla

28 kwietnia 2022
707
Dziady’68 – wielka ustawka…

Dziady’68 – wielka ustawka…

7 marca 2022
693
„Gruba kreska”

„Gruba kreska”

26 marca 2022
542
Opinie Olsztyn

Najchętniej czytany konserwatywny portal Warmii i Mazur

Tematy w serwisie:
aborcja agresja aksjologia demokracja Donald Tusk edukacja energetyka geopolityka gospodarka historia Polski II wojna światowa Joe Biden KO komunizm koronawirus Lewica LGBT manipulacja media NATO nazizm neomarksizm Niemcy Olsztyn opinie olsztyn Piotr Grzymowicz PiS PO polityka zagraniczna Polska Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej PSL Rafał Trzaskowski Rosja samorząd Stany Zjednoczone szkoła totalna opozycja Ukraina Unia Europejska USA wartości wojna Władimir Putin ZSRR
© 2019-2022 Opinie.Olsztyn.pl. Wszelkie prawa zastrzeżone.
  • Polityka prywatności
  • Olsztyn
  • Warmia i Mazury
  • Historia
  • Kultura
  • Media
  • Polityka
  • Społeczeństwo
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki

© 2019-2022 Opinie.Olsztyn.pl. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In