Najchętniej czytany konserwatywny portal Warmii i Mazur
  • Fundacja im. Piotra Poleskiego
  •    
  • Kontakt
Opinie Olsztyn
  • Olsztyn
  • Warmia i Mazury
  • Historia
  • Kultura
  • Media
  • Polityka
  • Społeczeństwo
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Opinie Olsztyn
  • Olsztyn
  • Warmia i Mazury
  • Historia
  • Kultura
  • Media
  • Polityka
  • Społeczeństwo
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Opinie Olsztyn

Wspomnienia Zdzisława Chrząstowskiego

Górnie i durnie

Zbliża się czas, gdy wspominać będziemy kolejną rocznice odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918r. Może warto na tę okoliczność przypomnieć sobie wspomnienia jednego z uczestników polskiego czynu zbrojnego okresu Wielkiej Wojny?

Niewielka książka Zdzisława Chrząstowskiego przypomniana w 2014r. przez Wydawnictwo LTW, składa się właściwie z dwóch publikacji wspomnieniowych tego autora, wydanych pierwotnie w latach trzydziestych XXw. „Górne i durne” to wspomnienia z dzieciństwa i dojrzewania w świecie polskiego ziemiaństwa na Żmudzi, atmosferą przywodzące nieco wańkowiczowskie „Szczenięce lata”, choć równocześnie – tak przecież od wspomnień Mistrza Melchiora odmienne, jak tylko odmienne bywają ludzkie losy, poglądy i interpretacje, doświadczanie w podobnym czasie i trochę także – miejscu…

Mamy tu więc luźne obrazki żmudzkiej rzeczywistości przełomu XIX/XX w., gdzie przeplatają się opisy rodzinnych koligacji i obyczajów, ekonomicznego upadku polskiego dworu, opowieści o dziecięcych zabawach i dorastaniu (oraz… dojrzewaniu w relacjach z płcią piękną) młodego człowieka w atmosferze rosyjskiej szkoły, z którą walka jest tyleż zakodowana w polskich genach, co wyssana z mlekiem matki i wyczytana z zakazanych lektur. Polska, która zaczęła znikać z mapy polskiej kultury, zanim jeszcze pojawiła się na politycznych mapach Europy po 123 latach niewoli…

W poszczególnych wątkach pojawia się też problem świadomej przynależności narodowej na Żmudzi… Kto Polak a kto Litwin? Co to oznacza? Na te pytania autor próbuje odpowiedzieć bez zawziętości i ze sporym dystansem.

Lekko i z humorem napisane opowieści z dzieciństwa i młodości, w części drugiej, zatytułowanej – „Na Murmań” – przechodzą do spraw bardziej poważnych, gdy autor próbuje przedstawić swe perypetie w ogarniętej bolszewizmem Rosji, zapoczątkowane rozwiązaniem I Korpusu Polskiego (maj 1918), w którym Chrząstowski służył, a zakończone dotarciem do opanowanego przez Anglików i Francuzów Archangielska, dokąd polscy żołnierze przedzierali się z myślą o zaciągu do polskich formacji wojskowych u boku Ententy. Można by rzec: Wielka Przygoda, bo w takiej aurze cała narracja jest utrzymana. Szkoda, że w tych opowieściach zabrakło losów bohatera z okresu Wielkiej Wojny, pomiędzy rokiem 1914 a rosyjską rewolucją i zaciągiem do I Korpusu Polskiego. Bo ciąg dalszy jest. W trzeciej części wspomnień Chrząstowskiego pt. „Legenda murmańska”, też wydanej przez LTW, choć już w odrębnej książce.

Na podsumowanie warto wspomnieć o nieopisanych losach autora, już po 1920. Walczył w wojnach z Ukraińcami i bolszewikami. W wolnej Polsce pozostał w wojsku, gdzie m.in. dowodził 4 Pułkiem Ułanów Zaniemeńskich. W 1938r. zdjęty z dowództwa, otrzymał przydział do sztabu Armii „Łódź”. Zginął w pierwszych dniach września 1939r.

Waldemar Brenda

Zdzisław Chrząstowski, Górne i durne. Na Murmań, Wyd. LTW, 2014.

UdostępnijTweetujWyślij
Poprzedni artykuł

Spotkanie autorskie z Arturem Beckerem

Następny artykuł

Truman Show po olsztyńsku

Następny artykuł
Olsztyn - Park Kusocińskiego po burzy

Truman Show po olsztyńsku

Uroczystości w Budapeszcie

Olsztyn-Budapeszt, Rocznica Powstania Węgierskiego

Grzymowicz w obronie TVN

Człowiek Grzymowicz jest najważniejszy

świat zdębiał

Jak ręką odjął

Zaloguj się login żeby komentować
Opinie Olsztyn

Najchętniej czytany konserwatywny portal Warmii i Mazur

Tematy w serwisie:
agresja antyPiS bezpieczeństwo Donald Trump Donald Tusk edukacja geopolityka gospodarka historia Polski II wojna światowa Jerzy Szmit KO koalicja 13 grudnia komunizm Kościół Katolicki kultura Lewica LGBT manipulacja media neomarksizm Niemcy Olsztyn opinie olsztyn Piotr Grzymowicz PiS PO polityka zagraniczna Polska Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej prawo PSL Rafał Trzaskowski Rosja samorząd Stany Zjednoczone Szubienice w Olsztynie totalna koalicja totalna opozycja Ukraina Unia Europejska USA wiara wojna wybory
© 2019-2022 Opinie.Olsztyn.pl. Wszelkie prawa zastrzeżone.
  • Polityka prywatności

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In
  • Olsztyn
  • Warmia i Mazury
  • Historia
  • Kultura
  • Media
  • Polityka
  • Społeczeństwo
  •  
  • Fundacja im. Piotra Poleskiego
  • Kontakt
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki

© 2019-2022 Opinie.Olsztyn.pl. Wszelkie prawa zastrzeżone.

This website uses cookies. By continuing to use this website you are giving consent to cookies being used. Visit our Privacy and Cookie Policy.
Przejdź do treści
Otwórz pasek narzędzi Ułatwienia dostępu

Ułatwienia dostępu

  • Powiększ tekstPowiększ tekst
  • Zmniejsz tekstZmniejsz tekst
  • Odcienie szarościOdcienie szarości
  • Wysoki kontrastWysoki kontrast
  • Odwrotny kontrastOdwrotny kontrast
  • Jasne tłoJasne tło
  • Podkreśl łączaPodkreśl łącza
  • Prosta czcionkaProsta czcionka
  • Resetuj Resetuj