Mija dekada i wreszcie policjanci idą za kraty, czyli jak rozbito „małe olsztyńskie Guantanamo”…

Zawód policjanta powinien charakteryzować się wysoką odpowiedzialnością i nieskazitelną etyką pracy. Niestety nie zawsze tak jest. W kwietniu 2015 roku na jaw wyszły szokujące fakty – tortur stosowanych przez policjantów z Komendy Miejskiej Policji w Olsztynie wobec zatrzymanych. Nie był to jednorazowy incydent. Tortury trwały już od marca 2014r. przy milczącej wiedzy i braku reakcji przełożonych. Stanowisko stracił wówczas komendant miejski, jak i komendant wojewódzki olsztyńskiej policji. Na ławie oskarżonych zasiadł również przełożony „katów”, naczelnik wydziału – o zgrozo – do Walki z Przestępczością Przeciwko Życiu i Zdrowiu.

– Studentów bli w twarz i krocze. Razili paralizatorem. Pryskali w twarz gazem. Zakładali na głowę plastikowe worki – opowiada mec. Lech Obara, do którego odważył się zgłosić pierwszy poszkodowany – młody student.

21 czerwca 2023r.,  po wielu, wielu latach w sprawie olsztyńskich policjantów wreszcie zapadły wyroki skazujące (pierwsza instancja). Cytując komunikat PAP:

„W sprawie jest 17 oskarżonych, którym łącznie przedstawiono 72 zarzuty dotyczące m.in. stosowania tortur przez funkcjonariuszy policji i przekroczenia przez nich uprawnień bądź niedopełnienia obowiązków.  Sąd Rejonowy w Ostródzie skazał 15 policjantów, w tym 6 na kary bezwzględnego więzienia. Wymierzył im kary od 6 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności do 8 miesięcy więzienia. Na kary z warunkowym zawieszeniem sąd skazał 8 funkcjonariuszy. Sąd wymierzył im kary od 2 lat i 6 miesięcy z warunkowym zawieszeniem na 3 lata do 10 miesięcy z warunkowym zawieszeniem na 3 lata. Sąd zdecydował także o środkach karnych w postaci grzywien (…)

Wobec jednego z policjantów umorzono postępowanie, a jednego funkcjonariuszy sąd uniewinnił. Uzasadnienie wyroku wobec funkcjonariuszy sąd ogłasza za zamkniętymi drzwiami. Cały proces był także tajny”.

Do Sądu Okręgowego w Elblągu trafiło aż 13 apelacji.

W środę 1 października wreszcie zapadł prawomocny wyrok!

Sąd apelacyjny nie uchylił, a jedynie częściowo zmienił wyrok sądu pierwszej instancji. Co ważne – w większości oskarżeni zostali uznani za winnych popełnienia przestępstw, zaś jedna osoba została uniewinniona.

Co jednak działo się między 2015 a 2025 rokiem? Jak w ogóle doszło do skazania?

– Nieskromnie powiem, że to zasługa w szczególności naszej kancelarii. To my rozpoczęliśmy tę batalię, bo to do nas zgłosili się pierwsi studenci torturowani na komisariacie przez „stróżów prawa”. Potem zgłaszali się kolejni i kolejni. Owi „stróże prawa”  tortury zadawane więźniom nazywali „małym Guantanamo” (sic!) – wyjaśnia mec. Lech Obara z olsztyńskiej kancelarii prawnej, wówczas oskarżyciel posiłkowy i ówczesny pełnomocnik 4 wyjątkowo poszkodowanych ofiar olsztyńskich policjantów.

Pomni złych doświadczeń w podobnych sprawach, prawnicy kancelarii najpierw zawiadomili Biuro Spraw Wewnętrznych Policji, by zabezpieczyć dowody. Potem zorganizowali konferencję prasową, na której poprosili dziennikarzy o nagłośnienie tematu. Na konferencji torturowani relacjonowali swoje przeżycia. Pokrzywdzonymi byli studenci, którzy wzajemnie zaopatrywali się w marihuanę. Co jest również naganne. Nie  dilerzy mafii…

– Młody chłopak opowiadał o torturowaniu go tak dosadnie i szczegółowo, że zarówno mnie i dziennikarzom ciarki  przechodziły po plecach – dodaje prawnik.

Słyszało się o takim traktowaniu zatrzymanych przez UB-owców w latach 50 minionego wieku, ale nie współcześnie! To było łamanie Konwencji ONZ z 10 grudnia 1984 w sprawie zakazu stosowania tortur (…) Niestety, w naszym kodeksie karnym jest mowa o przemocy, natomiast nie ma słowa o czymś straszniejszym. O torturach.

– Zależało nam, żeby sprawa nie uległa umorzeniu, jak to się nierzadko zdarza w przypadku tego typu spraw karnych – podkreśla mec. Obara.

Przez te lata w naszym regionie doszło bowiem do co najmniej kilku zaskakująco niskich wyroków, orzeczonych wobec policjantów, których ofiary poniosły śmierć. Jedna ofiara została śmiertelnie postrzelona w plecy, a inna – rozjechana policyjnym samochodem. Wyroki? W zawieszeniu…Mimo rażącego naruszenia ustawy o policji oraz praw „i ludzkich a i boskich”.

– Jest to przełomowy wyrok w skali kraju. Może świadczyć o tym, że wymiar sprawiedliwości chce się oczyścić. I że – wbrew temu co się mówi – system działa – podsumowuje r.pr. Łukasz Jałoza, karnista z kancelarii prawnej mec. Lecha Obary. – Mimo tego, że na ławie oskarżonych siedzieli policjanci, dosięgła ich sprawiedliwość – dodaje.

Aneta Markowska