W Olsztynie, w IV Liceum Ogólnokształcącym, odbędzie się wyjątkowa aukcja charytatywna połączona z koncertem, z której dochód zasili Fundusz Stypendialny im. Marcina Antonowicza. Łączy ona pamięć o zmarłym absolwencie z pomocą uzdolnionej młodzieży.
Tegoroczna aukcja charytatywna odbędzie się w IV Liceum Ogólnokształcącym im. Marii Skłodowskiej-Curie w Olsztynie – po raz pierwszy właśnie w murach tej szkoły, której absolwentem był patron stypendium. Wydarzenie zaplanowano na czwartek, 20 marca, na godzinę 17:00, a wstęp dla wszystkich chętnych jest wolny. Jak co roku, uczestników czeka bogaty program: koncert w wykonaniu utalentowanej młodzieży oraz emocjonujące licytacje cennych przedmiotów.
Atrakcje tegorocznej aukcji
Lista przedmiotów przeznaczonych na aukcję zapowiada się imponująco. Swoje dary przekazali m.in. wojewoda warmińsko-mazurski, marszałek województwa, prezydent Olsztyna i starosta olsztyński, a także lokalni przedsiębiorcy i osoby prywatne. Pod młotek trafią m.in. dzieła sztuki – obrazy uznanych olsztyńskich artystek, takich jak Melania Olędzka czy Krystyna Sól, a także unikatowe przedmioty kolekcjonerskie i rękodzieło.
Wśród nich w poprzednich edycjach znalazły się choćby patriotyczne spinki do mankietów, replika historycznego astrolabium, flakon tzw. „oleju Kopernika”, edukacyjne gry, kolekcjonerskie banknoty i monety, a nawet elementy umundurowania, biżuteria, porcelanowe wyroby czy zestawy regionalnych specjałów. Podobnie szeroki wybór będzie także w tym roku. To gwarantuje, że każdy uczestnik aukcji znajdzie coś dla siebie – niezależnie od zainteresowań czy zasobności portfela – a całkowity dochód z licytacji zasili fundusz stypendialny.
Wieczór uświetni program artystyczny przygotowany przez młodzież. Uczniowie IV LO zapowiadają, że staną na wysokości zadania, kontynuując tradycję swoich kolegów z III LO, którzy przez lata organizowali niezapomniane występy podczas tych charytatywnych koncertów. W poprzednich edycjach publiczność mogła podziwiać solistów i szkolne zespoły muzyczne, a nawet gościć wykonawców spoza szkoły – na przykład w 2022 roku swój talent zaprezentowała pianistka z Ukrainy, dedykując utwory Chopina polskiej i ukraińskiej publiczności. Można więc spodziewać się, że i tym razem młodzi artyści przygotują poruszające widowisko, które będzie gwoździem programu tego szczególnego wieczoru.
Dlaczego to wydarzenie jest wyjątkowe?
Aukcja charytatywna im. Marcina Antonowicza to wydarzenie o szczególnym charakterze, które od lat łączy pokolenia olsztynian we wspólnym celu. Jego wyjątkowość polega na połączeniu żywej lekcji historii z realnym wsparciem dla młodych talentów. Marcin Antonowicz, patron akcji, był 19-letnim studentem i absolwentem IV LO w Olsztynie, który jesienią 1985 roku padł ofiarą represji komunistycznej milicji.
Został zatrzymany przez funkcjonariuszy w centrum Olsztyna i w niewyjaśnionych okolicznościach ciężko pobity – po dwóch tygodniach walki o życie zmarł w szpitalu. Jego pogrzeb przerodził się w potężną manifestację patriotyczną, gromadząc tłumy mieszkańców miasta. W ten sposób Marcin stał się symbolem sprzeciwu wobec przemocy systemu komunistycznego.
Upamiętnienie tej tragicznej historii stało się impulsem do zrobienia czegoś dobrego. – Aby uczcić pamięć ofiar PRL-owskich represji i pomóc uzdolnionym uczniom, stowarzyszenie Pro Patria funduje stypendia, na które środki zbierane są właśnie podczas koncertów charytatywnych – wyjaśnia Władysław Kałudziński, prezes Stowarzyszenia Pro Patria.
Innymi słowy, celem akcji jest przekucie tragedii w pomoc – wsparcie młodego pokolenia w rozwoju talentów, a zarazem pielęgnowanie pamięci o Marcinie Antonowiczu i innych ofiarach stanu wojennego. Dzięki takiemu podejściu w klimat wydarzenia wpisane są wartości solidarności, pamięci i nadziei na lepszą przyszłość.
Na wyjątkowość aukcji składa się także zaangażowanie lokalnej społeczności. Od władz miasta i regionu, poprzez szkoły i organizacje społeczne, po samych mieszkańców – wielu ludzi dobrej woli włącza się w to przedsięwzięcie. W organizację koncertu od lat wkładali serce nauczyciele i uczniowie III LO im. M. Kopernika, a w tym roku pałeczkę przejmują ich koledzy z IV LO.
W przygotowania tradycyjnie włączają się również kombatanci i działacze opozycyjni z czasów PRL, dla których pielęgnowanie pamięci o Marcinie ma osobisty wymiar. Nie brakuje też wsparcia instytucji kultury, samorządu i sponsorów prywatnych – to właśnie dzięki nim co roku udaje się zgromadzić tak atrakcyjne przedmioty na licytację.
W efekcie aukcja im. Antonowicza stała się ważnym punktem w kalendarzu olsztyńskich wydarzeń charytatywnych, łącząc ludzi różnych profesji, poglądów i pokoleń we wspólnym działaniu na rzecz dobra młodzieży.
Sukcesy poprzednich edycji
Tegoroczny koncert będzie już kolejną odsłoną tej pięknej tradycji, kontynuowanej nieprzerwanie od kilkunastu lat. Pierwsze aukcje na rzecz stypendium im. Marcina Antonowicza odbyły się blisko 20 lat temu – inicjatywę zainicjowało olsztyńskie środowisko kombatanckie skupione w stowarzyszeniu Pro Patria.
W obecnej formule corocznego koncertu charytatywnego wydarzenie jest organizowane od 15 lat w Olsztynie. Przez większość tego okresu gospodarzem było III LO, gdzie gościnne mury szkoły przy ul. Sybiraków gościły aukcję i koncert co roku. Dzięki zaangażowaniu dyrekcji (szczególne zasługi ma tu wieloletnia dyrektor III LO, Danuta Gomolińska) oraz uczniów i nauczycieli tej szkoły, kolejne edycje przynosiły coraz lepsze wyniki zarówno artystyczne, jak i finansowe.
– Myślę, że przez tyle lat te koncerty zrobiły tyle dobrego – mówiła dyrektor Gomolińska, podkreślając, że zebrane fundusze realnie przełożyły się na rozwój pasji wielu młodych ludzi. Po 14 udanych edycjach w III LO nadszedł czas na zmiany – od tego roku impreza przenosi się do IV LO, czyli szkoły, którą Marcin Antonowicz ukończył jako maturzysta.
– To będzie dobra kontynuacja. To, co zostało wypracowane przez stowarzyszenie Pro Patria i ogromny wkład pani dyrektor Gomolińskiej oraz uczniów LO III, postaramy się jak najlepiej kontynuować – zapewnia Tomasz Niedźwiecki, dyrektor IV LO. Nowy gospodarz zamierza pielęgnować dotychczasowy dorobek i jednocześnie tchnąć w inicjatywę nową energię.
Dotychczasowe wyniki aukcji są imponujące. Każdego roku udaje się wesprzeć finansowo kilkunastu uczniów dzięki zebranym środkom. Przykładowo, podczas ostatniego koncertu charytatywnego w III LO (w marcu 2024 roku) zebrano na stypendia ok. 11 tysięcy złotych.
W poprzednich latach kwoty te bywały podobne – dla przykładu w 2022 roku, tuż po pandemii, udało się zgromadzić ponad 12 tysięcy złotych, a nawet w 2021 roku, kiedy koncert zorganizowano online z powodu lockdownu, uzyskano blisko 10 tysięcy złotych. Co ważne, z roku na rok wartość pojedynczego stypendium rośnie, nadążając za rosnącymi potrzebami uczniów. Jeszcze kilka lat temu stypendium wynosiło 1500 zł rocznie na osobę, a obecnie kwota ta została podniesiona do 2000 zł.
Łącznie przez wszystkie lata funkcjonowania programu stypendialnego im. Marcina Antonowicza zebrano już około pół miliona złotych. Pozwoliło to ufundować ponad 250 stypendiów dla młodzieży z Olsztyna i Warmii-Mazur. – Przez te wszystkie lata podczas koncertów udało się zebrać ponad 200 tys. zł i taką kwotą wsparliśmy licealistów z Olsztyna i okolic – wyliczała jeszcze w 2022 roku dyrektor Gomolińska, lecz od tego czasu fundusz wzrósł ponad dwukrotnie dzięki kolejnym hojnym darczyńcom.
Prawdziwe rekordy padały również podczas samych licytacji. W ubiegłym roku emocje sięgnęły zenitu przy licytacji obrazu Melanii Olędzkiej – uczestnicy przebijali ceny, dodając kwoty nawiązujące do dat historycznych, aż ostatecznie dzieło sprzedano za 1850 zł. Takie chwile pokazują, jak wielką życzliwość i ofiarność potrafi okazać lokalna społeczność. – W czasie środowego koncertu zebrano 11 tysięcy złotych – podsumowują organizatorzy, a każdy kolejny rekord utwierdza ich w przekonaniu o sensie dalszych starań.
Kto z niego korzysta ze stypendium?
Zebrane podczas aukcji środki zasilają Fundusz Stypendialny im. Marcina Antonowicza, z którego co roku przyznawane są stypendia dla młodzieży. Kim są beneficjenci? To uczniowie olsztyńskich liceów oraz innych szkół średnich z regionu, wyróżniający się talentami i zapałem do nauki, ale nierzadko borykający się z ograniczeniami finansowymi.
Stypendia mają na celu wyrównywanie szans – trafiają do osób zdolnych, pochodzących z niezamożnych rodzin. – Te pieniądze wyrównują ich szanse w nauce – podkreśla prezes Pro Patria Władysław Kałudziński. Dzięki dodatkowym funduszom młodzi ludzie mogą rozwijać swoje pasje i umiejętności, na co inaczej mogłoby nie być ich stać.
Stypendyści często przeznaczają otrzymane środki na cele edukacyjne: zakup podręczników i pomocy naukowych, opłacenie kursów i zajęć dodatkowych, a nawet codziennych dojazdów do szkoły. Zdarza się, że dzięki stypendium uczeń może kupić wymarzony instrument muzyczny lub sprzęt komputerowy potrzebny do nauki – rzeczy, na które wcześniej nie było go stać.
Program stypendialny jest tak pomyślany, by obejmował całą lokalną społeczność szkolną. O wybór stypendystów dbają dyrektorzy olsztyńskich szkół średnich, którzy co roku zgłaszają kandydatury wyróżniających się uczniów ze swoich placówek. Następnie kapituła stypendialna powołana przez organizatorów ocenia wnioski i decyduje o podziale środków.
Posiedzenie kapituły odbywa się symbolicznie 1 czerwca, w Dzień Dziecka, a więc tuż przed zakończeniem roku szkolnego – tak, by wyłonieni stypendyści mogli od września rozpocząć nowy rok nauki już ze wsparciem finansowym. Co roku stypendia przyznawane są około piętnastu uczniom, w zależności od wysokości zebranych funduszy.
Kto stoi za inicjatywą stypendium?
Inicjatorem powstania kapituły przyznającej stypendia oraz całego funduszu stypendialnego jest Stowarzyszenie Represjonowanych w Stanie Wojennym Regionu Warmińsko-Mazurskiego „Pro Patria”. To właśnie członkowie tego stowarzyszenia – kombatanci i działacze solidarnościowi – ponad dwie dekady temu postanowili uhonorować pamięć Marcina Antonowicza w sposób, który jednocześnie przyniesie korzyść kolejnym pokoleniom.
W 2004 roku Stowarzyszenie Pro Patria powołało oficjalnie kapitułę stypendialną, do której zaprosiło przedstawicieli lokalnych szkół i instytucji. Od tamtej pory to grono, pod przewodnictwem prezesa Pro Patria Władysława Kałudzińskiego, czuwa nad przebiegiem programu stypendialnego – od gromadzenia funduszy, poprzez wybór stypendystów, aż po organizację corocznego koncertu charytatywnego.
W organizację aukcji od samego początku zaangażowane było także olsztyńskie środowisko edukacyjne. Szczególną rolę odegrało III Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika, które przez wiele lat współorganizowało koncerty. Szkoła nie tylko udostępniała swoją aulę i zaplecze na potrzeby imprezy, ale też jej uczniowie i nauczyciele stanowili trzon zespołu organizacyjnego. Teraz, gdy obowiązki gospodarza przejmuje IV LO, również i ta szkoła – dumna z faktu, że Marcin był jej absolwentem – aktywnie włącza się w przygotowania.
Dyrektor IV LO Tomasz Niedźwiecki od dawna wspiera ideę stypendium (sam przez lata uczestniczył w aukcjach jako licytujący) i zapewnia, że dołoży wszelkich starań, by kontynuować dzieło zapoczątkowane przez Pro Patrię i III LO. W pomoc przy tegorocznej edycji włączyło się ponadto wiele instytucji, m.in. Instytut Pamięci Narodowej, który od lat patronuje inicjatywom upamiętniającym ofiary komunizmu.
Za sprawą tak szerokiej koalicji społeczników i instytucji, idea stypendium im. Antonowicza stale się rozwija. – W upamiętnieniu Marcina Antonowicza, zdolnego człowieka, który nie miał możliwości rozwinięcia swych talentów, angażuje się wiele olsztyńskich instytucji – potwierdza dyrektor Niedźwiecki.
Warto dodać, że olsztyńskie licea dzielą się zadaniami w ramach tej inicjatywy: IV LO dba o historyczną pamięć (organizując m.in. okolicznościowe apele, jak ten w rocznicę stanu wojennego), III LO przez lata organizowało koncert charytatywny, a inne szkoły wspierają poprzez wolontariat i promocję wydarzenia. Dzięki temu idea niesienia pomocy i pamięci o Marcinie jednoczy całą społeczność miasta.
Dołącz do aukcji i wspieraj młode talenty!
Przed nami kolejna edycja aukcji charytatywnej, która udowadnia, że pamięć o przeszłości można przekuć w dobry czyn dla przyszłości. Organizatorzy serdecznie zapraszają wszystkich mieszkańców – uczniów, rodziców, absolwentów, nauczycieli i każdego, komu bliska jest idea wspierania młodzieży – do udziału w tegorocznym wydarzeniu.
Każda obecność się liczy: niezależnie od tego, czy weźmiemy udział w licytacji cennego obrazu, czy kupimy kawałek ciasta w szkolnej kawiarence, dokładamy swoją cegiełkę do szczytnego celu. – Nasz udział w licytacji jest małą cegiełką, która wspomoże uczniów – podkreślają zgodnie wieloletni uczestnicy aukcji, zachęcając innych do wsparcia.
Marek Adam
