Najchętniej czytany konserwatywny portal Warmii i Mazur
  • Fundacja im. Piotra Poleskiego
  •    
  • Kontakt
Opinie Olsztyn
  • Olsztyn
  • Warmia i Mazury
  • Historia
  • Kultura
  • Media
  • Polityka
  • Społeczeństwo
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Opinie Olsztyn
  • Olsztyn
  • Warmia i Mazury
  • Historia
  • Kultura
  • Media
  • Polityka
  • Społeczeństwo
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Opinie Olsztyn

Krzyż Nowohucki

dr Waldemar Brenda
14 marca 2023
Społeczeństwo
Czas czytania (około): 3 minut
0
A A
Krzyż Nowohucki

17 marca 1957 r. na placu Teatralnym u zbiegu dwóch ulic Marksa i Majakowskiego w krakowskiej dzielnicy Nowa Huta postawiono drewniany krzyż. Poświęcenia dokonał abp krakowski Eugeniusz Baziak. Krzyż stanął na placu, gdzie kilka miesięcy wcześniej władze komunistyczne zgodziły się usytuować pierwszy w dzielnicy kościół. Nikt tego pamiętnego dnia nie przypuszczał, że już wkrótce krzyż nowohucki stanie się głośnym symbolem walki o swobody religijne w komunistycznej Polsce.

Ateistyczna Nowa Huta

Decyzja o budowie Nowej Huty zapadła w 1947 r. na najwyższym szczeblu władz partyjno-państwowych. „Władza ludowa” postrzegała Kraków jako siedlisko reakcji i „burżuazyjnych” tradycji, więc idea nowego miasta w granicach starego została tak skonstruowana, aby jego nowi mieszkańcy równoważyli ideowo-polityczne sympatie krakowskiej inteligencji. Chłopi, którzy mieli zasilić wielkoprzemysłową klasę robotniczą powstającej Huty im. Lenina, tak samo jak patron zakładu, powinni być oddani rewolucyjnym i „postępowym” ideom. Ale trzeba ich oderwać od korzeni. Miasto miało być nowoczesne i… pozbawione symboli religijnych. W Nowej Hucie nie przewidywano budowy świątyni.

Będzie kościół?!

Budowę Nowej Huty rozpoczęto w 1949 r. Wysiedlono kilka wsi. Przymusowo skierowano do pracy osoby z wyrokami. W kilku nowych blokach pod przymusem zasiedlono Romów, nienawykłych do nagłej i nieakceptowanej zmiany stylu życia. Tak miał się wykuwać „nowy człowiek”. Ale nadszedł rok 1956. Stalinizm zachwiał się w posadach. Nowa ekipa związana z Władysławem Gomułką nie czuła się zbyt pewnie i szukała akceptacji społeczeństwa. Wyrazem nowych tendencji było otwarcie także na potrzeby Kościoła. W ramach tej nowej polityki komuniści wyrazili zgodę na budowę świątyni w Nowej Hucie. Symbolicznym odzwierciedleniem tej decyzji było ustawienie pierwszego w tym mieście krzyża w marcu 1957 r. Dla abp. E. Baziaka musiał to być moment wielkiego szczęścia. Metropolita lwowski i od 1951 r. – krakowski, był represjonowany przez komunistów. Do swej diecezji powrócił dopiero w grudniu 1956 r. I oto teraz nadchodził czas triumfu. W Nowej Hucie będzie nowy kościół!

Kościoła nie będzie!

Władze nie dotrzymały słowa. Wyciszenie nastrojów, postępujące z każdym miesiącem po przełomie październikowym, sprzyjało zaostrzaniu relacji z Kościołem. Ludzie powoli zanurzali się w swoją małą codzienność, a świątynia nie powstawała… Jak to często w takich przypadkach bywało, nagle stwierdzono, że na pl. Teatralnym powstanie szkoła. Owszem, szkoła była potrzebna – ale czy nie umyślnie postanowiono ją zlokalizować właśnie w tym miejscu? Sięgnięto po stary, wypróbowany sposób deprecjonowania Kościoła i potrzeb religijnych społeczeństwa. Potem cofnięto pozwolenie na budowę kościoła. A 27 kwietnia 1960 r. na plac wjechały koparki i ekipa robotników przystąpiła do usunięcia religijnego symbolu. Mieszkańcy dzielnicy zrozumieli, że kościoła nie będzie!

„Elementy klerykalne”

Najpierw na pl. Teatralnym zjawiły się kobiety, niezadowolone z demontażu krzyża. Wiernych przybywało. Przegnano robotników i na nowo ustawiono krzyż. Aby rozpędzić zgromadzenie, na miejsce skierowano milicję. Zamieszki rozszerzyły się na całą Nową Hutę. Byli ranni i aresztowani. Równocześnie w krakowskiej prasie pojawiły się antyreligijne enuncjacje. „Elementy klerykalne” przeciw kształtowaniu się nowohuckiej społeczności”? Język komunistycznej propagandy nie przebierał w sformułowaniach, by zohydzić nowego/starego „wroga” w oczach „ludu”…

Krzyż w Nowej Hucie pozostał

W sprawę nowohuckiego kościoła mocno zaangażował się nowy metropolita krakowski abp Karol Wojtyła. Skutecznie naciskał na władze i w 1967 r. rozpoczęła się budowa świątyni. Zaś na pl. Teatralnym powstała szkoła. A obok wciąż stał stary drewniany krzyż. Gdy drewno poczuło na sobie ząb czasu, wymieniono go na żelazny… Dziś w tym miejscu stoi pomnik Krzyża Nowohuckiego!

dr Waldemar Brenda

Tagi: abp Eugeniusz BaziakkomuniścikomunizmKościół Katolickiopinie olsztynPRLpropagandatożsamośćwiara
UdostępnijTweetujWyślij
Poprzedni artykuł

Walka lewicy z Kościołem, czyli nihil novi sub sole

Następny artykuł

Olsztyn pamięta św. JP II

Podobne artykuły

Starania UE o przejęcie polskich lasów. Spotkanie w ramach PUNCS
Społeczeństwo

Starania UE o przejęcie polskich lasów. Spotkanie w ramach PUNCS

22 marca 2023
2
Walka lewicy z Kościołem, czyli nihil novi sub sole
Społeczeństwo

Walka lewicy z Kościołem, czyli nihil novi sub sole

13 marca 2023
106
fot. diecezja.pl
Społeczeństwo

Synodalność Kościoła

12 marca 2023
102
Tak bardzo nienawidzą św. Jana Pawła II, że bezczelnie kłamią na jego temat
Społeczeństwo

Tak bardzo nienawidzą św. Jana Pawła II, że bezczelnie kłamią na jego temat

10 marca 2023
366
Program zajęść PUNCS na 11 marca
Społeczeństwo

Program zajęść PUNCS na 11 marca

9 marca 2023
18
Skąd się biorą pedały, czyli podwójne życie arcybiskupa
Społeczeństwo

Skąd się biorą pedały, czyli podwójne życie arcybiskupa

8 marca 2023
141
Następny artykuł
Olsztyn pamięta św. JP II

Olsztyn pamięta św. JP II

Grzymowicz bawi się szubienicami na nasz koszt

Grzymowicz bawi się szubienicami na nasz koszt

Pedofilia Obywatelska, czyli Zatoka Świń II

Pedofilia Obywatelska, czyli Zatoka Świń II

Rządowy Fundusz na budowę, remont lub modernizację dróg w 2023 r. na przykładzie okręgu elbląskiego

Rządowy Fundusz na budowę, remont lub modernizację dróg w 2023 r. na przykładzie okręgu elbląskiego

Zaloguj się login żeby komentować

Ostatnio popularne

Partyzant, proboszcz, egzorcysta. Przypominamy postać ks. Tadeusza Borkowskiego

Partyzant, proboszcz, egzorcysta. Przypominamy postać ks. Tadeusza Borkowskiego

25 lutego 2023
968
Płotki w stawie, czyli o tym jak Wyborcza (o)szuka prezydenta

Płotki w stawie, czyli o tym jak Wyborcza (o)szuka prezydenta

18 lutego 2023
596
Tak bardzo nienawidzą św. Jana Pawła II, że bezczelnie kłamią na jego temat

Tak bardzo nienawidzą św. Jana Pawła II, że bezczelnie kłamią na jego temat

10 marca 2023
366
Opcja niemiecka w Radzie Gminy Gietrzwałd

Opcja niemiecka w Radzie Gminy Gietrzwałd

22 stycznia 2023
584
Feliks Koneczny –  „Cywilizacja bizantyńska”

Feliks Koneczny – „Cywilizacja bizantyńska”

6 lutego 2023
454
Feliks Koneczny – Cywilizacja żydowska

Feliks Koneczny – Cywilizacja żydowska

25 lutego 2023
276
FK

Feliks Koneczny – filozof historii

25 stycznia 2023
586
Solidarność

Brońmy etosu Solidarności

20 grudnia 2022
736
magazyn-sledczy

Sprawa zabójstwa z Giżycka sprzed 23 lat. Nowe szokujące fakty!

29 grudnia 2021
1.2k
Bunt w olsztyńskim ratuszu. Urzędnicy mają dosyć Grzymowicza

Bunt w olsztyńskim ratuszu. Urzędnicy mają dosyć Grzymowicza

23 lutego 2023
200
Opinie Olsztyn

Najchętniej czytany konserwatywny portal Warmii i Mazur

Tematy w serwisie:
agresja aksjologia Armia Czerwona dekomunizacja Donald Tusk edukacja energetyka geopolityka gospodarka historia Polski II wojna światowa Jerzy Szmit Joe Biden KO komunizm koronawirus Kościół Katolicki kultura Lewica LGBT manipulacja media neomarksizm Niemcy Olsztyn opinie olsztyn Piotr Grzymowicz PiS PO polityka zagraniczna Polska Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej Rafał Trzaskowski Rosja Rząd RP samorząd Stany Zjednoczone Szubienice w Olsztynie totalna opozycja Ukraina Unia Europejska USA wartości wojna Władimir Putin
© 2019-2022 Opinie.Olsztyn.pl. Wszelkie prawa zastrzeżone.
  • Polityka prywatności
  • Olsztyn
  • Warmia i Mazury
  • Historia
  • Kultura
  • Media
  • Polityka
  • Społeczeństwo
  •  
  • Fundacja im. Piotra Poleskiego
  • Kontakt
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki

© 2019-2022 Opinie.Olsztyn.pl. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In