Najchętniej czytany konserwatywny portal Warmii i Mazur
18 maja 2022, środa
  • Kontakt
Opinie Olsztyn
  • Olsztyn
  • Warmia i Mazury
  • Historia
  • Kultura
  • Media
  • Polityka
  • Społeczeństwo
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Opinie Olsztyn
  • Olsztyn
  • Warmia i Mazury
  • Historia
  • Kultura
  • Media
  • Polityka
  • Społeczeństwo
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Opinie Olsztyn

Metropolia od Olsztyna do Ostródy

Redakcja
4 maja 2022
Społeczeństwo
Czas czytania (około): 5 minut
0
A A
Projekt arkologii NOAH (New Orleans Arcology Habitat) zaprojektowany przez E. Kevin Schopfera

Projekt arkologii NOAH (New Orleans Arcology Habitat) zaprojektowany przez E. Kevin Schopfera

Przypominamy tekst, który ukazał się na naszym portalu 20 czerwca 2021 roku.
Tematyka idealnie wpisuje się w spektrum szans rozwojowych, jakie niesie za sobą projekt Metropolii Olsztyn.

Nasz kraj nie kojarzy się z nowoczesnością, megamiastami, arkologiami czy futuryzmem. Ale to właśnie polski architekt przygotował słynną koncepcję miast linearnych zwanych Linearnym Systemem Ciągłym (w skrócie: LSC).

W połowie lat 60. XX wieku architekt Oskar Hansen* zaprezentował swój pomysł na przebudowę kraju. Jego koncept zawierał utworzenie czterech ogromnych megamiast, które przecinałyby kraj równolegle. Pasy sięgałyby praktycznie od gór do morza, a zlokalizowane byłyby na osiach największych polskich rzek.

Linearny system ciągły

Każdy z pasów miał posiadać lokale mieszkalne dla od 10 mln do 15 mln mieszkańców, a odległość między pasami miała wynosić ok. 100 kilometrów różnicy. Projekt przewidywał, że pasy miejskie wpisywałyby się w największe istniejące już miasta, ale te leżące poza strefą należało przenieść bądź wyburzyć.

W zamyśle miały powstać pasy: Wschodni, Warszawski, Zachodni I i Zachodni II. Każdy z nich posiadałby strefy mieszkaniowe, przemysłowe oraz usługowe. Niemal tak samo jak słynna koncepcja miasta na wodzie w Tokio. A wzdłuż każdego z rdzeni pasma miały znajdować się ulice szybkiego ruchu oraz superszybkich kolei.

LINEARNY SYSTEM CIAGŁY

W latach 60. ubiegłego wieku, architekci i urbaniści szukali odpowiedniej ścieżki rozwoju dla zniszczonych wojną miast. Wielu z nich (w tym Hansen) odrzucali znane ze średniowiecza centralne układy ulic. Główną jednak przyczyną wielkiej ewolucji zespołów mieszkaniowych w XX wieku było szukanie nowych form tkanki mieszkaniowej, które zaspokajałaby wciąż rosnące potrzeby społeczne. Wszystkie nowe koncepcje organizacji życia społecznego i przestrzeni miejskiej zmierzały do znalezienia jednego uniwersalnego i idealnego rozwiązania, które miało gwarantować poprawę sanitarną i ekologiczną warunków życia ludności, a także pozwolić na kontakt z naturą – zielenią, słońcem i otwartą przestrzenią.

Pomysł architekta był wyliczony, poprzedzony badaniami i miał swoje mocne strony. Ponadto, ówczesna centralizacja gospodarki i praktyczny brak własności gruntów teoretycznie umożliwiał realizację tak śmiałego przedsięwzięcia.

Dwa zaprojektowane przez architekta ogromne osiedla stanowiły prezentację idei LSC w praktyce. Chodzi o Osiedle Słowackiego w Lublinie oraz słynny Przyczółek Grochowski. Oba ośrodki mieszkaniowe posiadają linearny kształt i rozwiązania infrastrukturalne, które proponował Hansen w swojej koncepcji.

Na osiedlu Przyczółek Grochowski w dzielnicy Praga Południe w Warszawie stoi tylko jeden blok. Ale za to jaki! Zajmuje cały kwartał o powierzchni 11,2 ha. To unikatowe osiedle Oskara i Zofii Hansenów,które, miało być osiedlem idealnym. Z łatwym i szybkim dostępem do mieszkań, dobrą komunikacją wewnętrzną oraz oddzieleniem ruchu pieszego od samochodowego. W efekcie powstał jeden długi blok na planie litery M, dziewięciokrotnie łamiący się pod kątem prostym, wijący się wokół trzech półotwartych podwórek. Ma 1,8 kilometra długości, jest kilkukrotnie złamany, podzielony na 22 oddzielne budynki z własnymi adresami. W 1800 mieszkaniach (o łącznej powierzchni 85 tys. m. kw.) mieszka 7 tysięcy osób.

Przyczółek Grochowski
Przyczółek Grochowski

Blok na Przyczółku Grochowskim nie jest wysoki – ma cztery piętra w narożniku północno-wschodnim i sześć w narożniku południowo-zachodnim. Na każdym piętrze powstały ogólnodostępne, zadaszone galerie komunikacyjne, z których wchodziło się do mieszkań. Nieduże mieszkania były wydłużone, przewietrzane na przestrzał.  Kuchnie, we wszystkich widne, najczęściej znajdowały się od strony wejść.

Ogólnodostępne galerie umożliwiały skorzystanie z innej klatki schodowej w przypadku chociażby awarii wind.
Całość osiedle otoczona jest kilkumetrowej głębokości wykopem, a łączność osiedla ze „światem zewnętrznym” zapewniają przerzucone nad tą „fosą” kładki.

Kładki
Kładki

Osiedle Przyczółek Grochowski od początku budziło emocje. Zdjęcia i rysunki ukazywały się w wielu krajowych i zagranicznych pismach architektonicznych, wywołując dyskusję. Większość jednak architektów i urbanistów zachwycała się awangardową strukturą Przyczółku. Wkrótce jednak okazało się, że idealne osiedle wcale idealne nie było. Mieszkańcy skarżyli się, że na galeriach komunikacyjnych panuje hałas, a drzwi nie zapewniały odpowiedniej ochrony przed zimnem. Co więcej, mieszkańcy, obawiając się włamań do mieszkań, szybko poprzedzielali galerie kratami, niszcząc w ten sposób podstawowy sens projektu. Kraty pojawiały się też niemal we wszystkich oknach mieszkań na parterze.

Wkrótce Przyczółek zyskał złą sławę – zaczęto je nazwać Pekinem. Pośrednio przyczynili się do tego filmowcy. W 1973 r. niewykończone jeszcze osiedle zagrało w filmie „Stawiam na Tolka Banana” Stefana Jędryki. W jednym z mieszkań mieszka Karioka, dziecko z rozbitego domu. Jej osamotnienie, dezintegrację i brak poczucia bezpieczeństwa potęgują właśnie ciągnące się długie, szare galerie komunikacyjne. Z kolei w serialu „07 zgłoś się” galeria staje się pułapką, w której przestępca czaił się na ofiarę. Osiedle Przyczółek Grochowski zagrało także w filmach: „Bulionerzy”, „Prokurator”, „Cześć, Tereska”, „Zero” oraz „Job, czyli ostatnia szara komórka”. I w każdym obrazie nie było miejscem marzeń, raczej synonimem biedy i slumsu.

Przyczółek Grochowski
Przyczółek Grochowski

Przyczółek Grochowski, najdłuższy budynek w Warszawie, to unikalne na skalę światową osiedle. Jest doskonałym przykładem modernistycznej inżynierii społecznej, jednym z najbardziej interesujących eksperymentów architektonicznych czasów PRL. Niestety, nieudanym.

Redakcja


Oskar Hansen (1922–2005) był architektem, artystą, pedagogiem i wielkim wizjonerem. Historia jego twórczości na polu architektury rozpoczyna się po drugiej wojnie światowej. W latach 1948–50 przebywa na stypendium we Francji, gdzie odbywa praktyki u Fernanda Légera i Pierre‘a Jeannereta (kuzyna Le Corbusiera). W Paryżu poznaje wielu wybitnych twórców, z których największy wpływ ma na niego Pablo Picasso i inny wybitny polski architekt — Jerzy Sołtan. To właśnie w tym okresie jego życia można upatrywać początków kształtowania się idei Formy Otwartej, która oficjalnie zaprezentowana zostanie na ostatnim międzynarodowym kongresie architektury nowoczesnej w Otterlo w 1959, przynosząc Oskarowi i Zofii wielką sławę i uznanie. Za największe osiągnięcie małżeństwa architektów uważa się Formę Otwartą i jej rozszerzenie, czyli Linearny System Ciągły. Ich wpływ jest nadal widoczny w architekturze światowej. Przykładem mogą być tu sympozja Oskara Hansena organizowane w Bergen, na które zjeżdżają architekci z całego świata, by dyskutować nad wdrażaniem w życie elementów Formy Otwartej.

Tagi: Linearny System CiągłyMetropolia OlsztynOlsztynopinie olsztynOskar Hansenplanowanie przestrzennesamorządurbanistykaWarszawa
UdostępnijTweetujWyślij
Poprzedni artykuł

Czy kopulaki rozsławią Olsztyn?

Następny artykuł

Świerki dla upamiętnienia 135. rocznicy zsyłki Marszałka Piłsudskiego na Syberię

Podobne artykuły

panda
Społeczeństwo

Widziane z Torunia: Chińczycy nie trzymają się już mocno

17 maja 2022
12
union-jack
Społeczeństwo

Depopulacja Wielkiej Brytanii

12 maja 2022
187
6 miliardów złotych
Społeczeństwo

Czy metropolia musi czekać?

5 maja 2022
49
prezydent na łańcuchu
Społeczeństwo

Greater Olsztyn… to cel, który można osiągnąć

5 maja 2022
19
Kopulaki zmienią Olsztyn
Społeczeństwo

Czy kopulaki rozsławią Olsztyn?

4 maja 2022
50
Einstein-Putin
Społeczeństwo

Сошёл с ума, czyli zderzenie Putina z teorią względności

29 kwietnia 2022
182
Następny artykuł
Świerki dla upamiętnienia 135. rocznicy zsyłki Marszałka Piłsudskiego na Syberię

Świerki dla upamiętnienia 135. rocznicy zsyłki Marszałka Piłsudskiego na Syberię

prezydent na łańcuchu

Greater Olsztyn… to cel, który można osiągnąć

6 miliardów złotych

Czy metropolia musi czekać?

Tusk - Putin KPRM

O góralu i o pewnym Panu

Zaloguj się login żeby komentować

Ostatnio popularne

Co powstanie w miejscu szubienic?

Co powstanie w miejscu szubienic?

6 kwietnia 2022
2.9k
Depopulacja - Polska

Depopulacja Polski

18 stycznia 2022
2.7k
depopulacja Francja

Depopulacja Francji

7 kwietnia 2022
1.1k
Jezus-Barabasz

Dlaczego zabito Jezusa Chrystusa?

13 kwietnia 2022
950
Jedwabny szlak – Inicjatywa Pasa i Szlaku

Jedwabny szlak – Inicjatywa Pasa i Szlaku

21 kwietnia 2022
813
Ukraina – krew przedmurza…

Ukraina – krew przedmurza…

13 marca 2022
618
Grupa Wagnera

„Grupa Wagnera” – prywatna Armia Kremla

28 kwietnia 2022
602
Dziady’68 – wielka ustawka…

Dziady’68 – wielka ustawka…

7 marca 2022
560
„Gruba kreska”

„Gruba kreska”

26 marca 2022
498
czerwone-bydlaki-artykuł

Czerwone bydlaki

9 kwietnia 2022
371
Opinie Olsztyn

Najchętniej czytany konserwatywny portal Warmii i Mazur

Tematy w serwisie:
aborcja agresja aksjologia demokracja Donald Tusk edukacja energetyka geopolityka gospodarka II wojna światowa Joe Biden KO komunizm koronawirus Lewica LGBT manipulacja media NATO nazizm neomarksizm Niemcy Olsztyn opinie olsztyn Piotr Grzymowicz PiS PO polityka zagraniczna Polska Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej PSL Rafał Trzaskowski Rosja samorząd Stany Zjednoczone szkoła totalna opozycja Ukraina Unia Europejska USA wartości wojna wybory 2020 Władimir Putin ZSRR
© 2019-2022 Opinie.Olsztyn.pl. Wszelkie prawa zastrzeżone.
  • Polityka prywatności
  • Olsztyn
  • Warmia i Mazury
  • Historia
  • Kultura
  • Media
  • Polityka
  • Społeczeństwo
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki

© 2019-2022 Opinie.Olsztyn.pl. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In