Na terenie Archidiecezji Warmińskiej corocznie organizuje Wentę Dobroczynną. Prowadzi Publiczny Specjalny Katolicki Ośrodek Edukacyjno-Wychowawczy w Kruzach w gminie Kolno. Zakłada struktury parafialne i zrzesza aktywnych społecznie i politycznie katolików. Kiedyś Akcja Katolicka była wpływową i aktywną organizacją, która zmieniała rzeczywistość.
— To wspólnota ludzi wierzących, która poprzez swoją aktywność w parafiach jest ogromnym wsparciem dla proboszczów, aktywizując wiernych i realizując konkretne przedsięwzięcia. Oczywiście to, co jest wyzwaniem, to rozpoznanie, co dziś jest ważne, czego od nas wymagają obecne czasy. Dziś pragniemy podziękować Bogu za ich aktywność, prosząc o Ducha Świętego, by nieustannie rozpoznawali swoją misję w Kościele — mówił ksiądz arcybiskup metropolita warmiński Józef Górzyński podczas uroczystości z okazji 25-lecia działania Akcji Katolickiej na terenie diecezji, które odbywały się w niedzielę 20 listopada 2022 roku.
25 lat powściągliwości
W Polsce działalność Akcji Katolickiej reaktywowano w 1995 roku. W archidiecezji warmińskiej organizacje swoim dekretem erygował śp. ksiądz arcybiskup Edmund Piszcz. Pierwszym prezesem na tym terenie był Zenon Złakowski. Teraz jest nim Wojciech Ruciński.
W diecezji Akcja Katolicka jest organizatorem corocznej Wenty Dobroczynnej czy Rowerowej Pielgrzymki do Grobu bł. Księdza Jerzego Popiełuszki. Sygnuje swoją nazwą liczne konkursy i wykłady o charakterze religijnym. Ma w swoich szeregach wiele znanych w regionie osób.
Należą do niej m.in. wojewoda warmińsko-mazurski Artur Chojecki czy starosta olsztyński Andrzej Abako. Aktywną działaczką AK jest radna wojewódzka Bożena Ulewicz.
Organizacja ciągle się rozwija. Powstają, choć powoli, nowe struktury parafialne. AK jest znana ze swojej powściągliwości. To czasem wywołuje krytykę Akcji Katolickiej. Nie można znaleźć zbyt wielu oświadczeń wydanych przez struktury AK na terenie Archidiecezji Warmińskiej.
Zarząd Akcji Katolickiej Archidiecezji Warmińskiej milczał nawet wówczas, kiedy Donald Tusk ogłosił w Olsztynie, że z list Platformy Obywatelskiej będą mogli startować jedynie zwolennicy aborcji, choć można było spodziewać się takiej reakcji ze strony organizacji katolickiej obecnej w przestrzeni społecznej i politycznej. Tym bardziej że AK nie unika sygnowania swoją nazwą kandydatów do samorządów czy Sejmu.
Wenta Dobroczynna
Ważnym wydarzeniem o charakterze charytatywnym jest organizowana w Olsztynie coroczna Wenta Dobroczynna. Ma tyle lat, ile mają struktury akcji na terenie diecezji.
Dotychczasowe Wenty przyniosły w sumie blisko 900 tysięcy złotych. Pieniądze za każdym razem zasiliły potrzebujących. Datki to cegiełki, które są wejściówkami na Wentę, oraz wpływy z licytacji. Najczęściej są to dzieła sztuki, przedmioty lub usługi przekazane przez lokalnych przedsiębiorców lub instytucje.
Beneficjentem jubileuszowej Wenty Dobroczynnej będzie Publiczny Specjalny Katolicki Ośrodek Edukacyjno-Wychowawczy w Kruzach. To niepubliczna placówka prowadzona przez Akcję Katolicką Archidiecezji Warmińskiej. Jest przeznaczona dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej intelektualnie w stopniu umiarkowanym, znacznym i głębokim z niepełnosprawnościami sprzężonymi oraz autyzmem w wieku od 7 do 24 lat, które nie mogą uczęszczać do szkoły w miejscu zamieszkania.
Jednym ze stałych darczyńców jest Pierwsza Dama Rzeczypospolitej Polskiej. Tradycję zapoczątkowała jeszcze śp. Maria Kaczyńska. Teraz tę tradycję kontynuuje Agata Kornhauser-Duda. Corocznie przekazuje na licytację swoją biżuterię.
Organizatorzy Wenty Dobroczynnej licytują jednak nie tylko tak cenne przedmioty, jak biżuteria Pierwszej Damy. Często są to drobiazgi. Jedną z nowości na poprzednich Wentach była możliwość wylicytowania przelotu samolotem na Warmią. Od początku atrakcją Wenty jest loteria.
W 2020 roku Wenta była przeznaczona na rzecz Hospicjum dla Dzieci w Olsztynie prowadzone przez Caritas Archidiecezji Warmińskiej. W 2021 roku, z powodu pandemii odbyła się internetowo. Pieniądze trafiły do olsztyńskiej Arki. Stowarzyszenie i placówkę prowadzącą zajęcia edukacyjne, terapeutyczne i opiekuńcze dla rodzin. Rok temu beneficjentem Wenty było Olsztyńskie Stowarzyszenie Hospicyjne „Palium”.
Czym jest Akcja?
Akcja Katolicka to organizacja ruchu świeckich w Kościele katolickim, stowarzyszenie wiernych świeckich, mające w założeniu szeroko rozumiany apostolat. Celem jej działania jest duchowe i moralne odrodzenie społeczeństwa, praca z młodzieżą w zakresie edukacji i katechezy oraz pogłębienie formacji chrześcijańskiej jej członków i współpraca świeckich z hierarchią w realizowaniu misji Kościoła.
Sami działacze Akcji Katolickiej piszą na swojej stronie internetowej, że “Akcja Katolicka jest urzędem Kościoła, to znaczy szczególnym miejscem organizowania laikatu, będącego w ścisłej współpracy z hierarchią Kościoła”.
Pogłębienie życia religijnego, zgodnie ze składanymi publicznie deklaracjami o celach AK, ma przygotować członków Akcji do “odważnego i kompetentnego występowania na „areopagach” świata, do przenikania wartościami ewangelicznymi życia społecznego, zajmowania zgodnego z nauczaniem Kościoła stanowiska w sprawach publicznych, zwłaszcza tam, gdzie zagrożona jest wiara i moralność chrześcijańska”.
Według informacji dostępnych w Internecie: “ważnym zadaniem Akcji jest także kształcenie działaczy społecznych, gospodarczych, kulturalnych i politycznych”.
Przeglądając deklaracje Akcji można przeczytać, że “członkowie Akcji Katolickiej powinni zajmować miejsca w życiu społecznym (polityka, gospodarka, kultura). Zadaniem członków Akcji jest “tworzenie porozumienia i wspólnego działania różnych ruchów, organizacji, stowarzyszeń”. Według swojej własnej deklaracji: “Akcja Katolicka nie ma swojego lidera i swoich celów. Jej liderem jest Kościół i realizacja celów Kościoła”.
Przed wojną
Akcja Katolicka powstała dużo wcześniej niż 25 lat temu. Od początku rozszerzała swoją działalność, obejmując praktycznie wszystkie katolickie kraje przedwojennej Europy. Miała być miejscem aktywizacji świeckich katolików, a także odtrutką na działania i wpływy masonerii.
W 1928 roku działanie AK zatwierdził papież Piusa XI. Nazwa Akcja Katolicka pojawia się jednak wcześniej w motu proprio Piusa X z roku 1903. ten sam papież w 1925 roku wprowadził obchody święta Chrystusa Króla, które do tej pory jest świętem patronalnym Akcji Katolickiej.
Po odzyskaniu niepodległości i w Polsce rozpoczęło się tworzenie Akcji Katolickiej. W 1929 roku Komisja Prawna Episkopatu Polski powołała centralę polskiej Akcji Katolickiej. Prawdziwy rozwój i wielka popularność Akcja Katolicka w Polsce zyskała w latach trzydziestych.
W tworzonych strukturach były osobne grupy dla kobiet, mężczyzn, dzieci i młodzieży. Cieszyły się one niezwykłą popularnością. W 1939 r. liczba członków Akcji Katolickiej w Polsce wzrosła do 750 tysięcy osób.
Akcję Katolicką zorganizował także Kościół greckokatolicki w Polsce. Siedziba Generalnego Instytutu AK mieściła się we Lwowie. Nie różniła się ona od AK w obrządku łacińskim. Także obrządek ormiański w Polsce posiadał Akcję Katolicką, której główną siedzibą był również Lwów.
Teraz młodość
Diecezjalne Instytuty Akcji Katolickiej działają w większości diecezji w Polsce. Stowarzyszenie skupia ok. 35 tys. członków. Naturalną “młodzieżówką” Akcji Katolickiej jest Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży. Organizacja przeżywa silny rozwój. Silniejszy nawet od samej Akcji Katolickiej. Widać to na terenie Archidiecezji Warmińskiej. Struktury KSM szybko rosną, mimo stawiania nowym członkom dużych wymagań. KSM jest już na Warmii liczniejsze od “dorosłej” formacji AK.
Podczas Przystani Młodych w Mrągowie, która odbyła się 19 listopada 2022 roku, do KSM Archidiecezji Warmińskiej przyjęto kilkunastu nowych członków, którzy publicznie składali przyrzeczenia przed 1,5 tysiącem rówieśników. Można przypuszczać, że niebawem młodzieżowa “odnoga AK” rozrośnie się jeszcze mocniej i za kilka lat wzmocni, starzejące się grono działaczy Akcji Katolickiej Archidiecezji Warmińskiej.
Marek Adam
