Założenia Programu Uzupełniania Lokalnej i Regionalnej Infrastruktury Kolejowej Kolej Plus wymagają, aby wnioski na modernizację poszczególnych linii kolejowych składały samorządy województw. Zarząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego z koalicji PO-PSL nie jest zainteresowany odbudową linii kolejowych w naszym województwie. Przykładem tego braku zainteresowania jest odmowa rewitalizacji Kolei Nadzalewowej (linia nr 254) na terenie miasta Elbląg, powiatu elbląskiego oraz braniewskiego.
Od momentu powstania Kolej Nadzalewowa stanowiła ważny fragment lokalnej sieci kolejowej, łącząc dwa większe miasta (Elbląg i Braniewo). Wznowienie połączeń na trasie Kolei Nadzalewowej daje możliwości stworzenia ciekawych opcji transportowych nie tylko do Braniewa, Tolkmicka czy Fromborka. Taka organizacja transportu służyłaby także ożywieniu miasteczek i miejscowości nad Zalewem Wiślanym. Przywrócenie połączeń na trasie Kolei Nadzalewowej: Elbląg, Tolkmicko, Frombork, Braniewo dzięki wykorzystaniu rządowego Programu Kolej Plus jest także komplementarne z rządowym projektem przekopu Mierzei Wiślanej o nazwie „Budowa drogi wodnej łączącej Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską w latach 2016-2022”. Celem programu przekopu Mierzei Wiślanej jest zapewnienie bezpieczeństwa i obronności w regionie poprzez otwarcie Zalewu Wiślanego na Morze Bałtyckie oraz na inne istniejące drogi wodne. Kanał żeglugowy ma doprowadzić także do zniesienia istniejących barier infrastrukturalnych, które ograniczają rozwój północno-wschodniej części Polski, szczególnie miasta Elbląga, powiatu elbląskiego oraz braniewskiego.
Zgodnie z informacją przekazaną w odpowiedzi na moją interpelację Zarząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego pismem z dnia 14.03.2019 r. zgłosił do Ministra Infrastruktury akces do Programu Uzupełniania Lokalnej i Regionalnej Infrastruktury Kolejowej Kolej+ do 2028 roku pięciu projektów, w tym inwestycję dotyczącą linii nr 254 na odcinku Elbląg–Frombork–Braniewo. Następnie posiadając wiedzę od Zarządcy Infrastruktury-PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. o szacunkowej wartości projektu, tj. 470 mln zł netto, Zarząd Województwa zwrócił się w styczniu 2020 r. z prośbą do lokalnych samorządów o deklarację wkładu finansowego w celu zapewnienia 15% wartości projektu.
26 maja 2020 r. minister infrastruktury Andrzej Adamczyk poinformował o rozpoczęciu przez PKP Polskie Linie Kolejowe SA naboru wniosków od samorządów województw do Programu Uzupełniania Lokalnej i Regionalnej Infrastruktury Kolejowej Kolej Plus. Dzięki realizacji Programu możliwe będzie przywrócenie połączeń kolejowych do miejscowości, które nie mają dostępu do kolei. Program przyczyni się do eliminowania wykluczenia komunikacyjnego. Możliwości powrotu kolejowych połączeń zapewnia dofinansowanie ze środków rządowego Programu Kolej Plus, które wynosi 85 proc. Pozostałe 15 proc. stanowić będą środki własne samorządów. O dofinansowanie w ramach Programu mogły ubiegać się projekty w zakresie liniowej infrastruktury kolejowej (modernizacja/rewitalizacja/ odtworzenie/ budowa nowych linii kolejowych) – celem których jest uzyskanie połączenia, dla którego nie są prowadzone pasażerskie przewozy transportem kolejowym.
Projekt dotyczący rewitalizacji linii kolejowej nr 254 na odcinku Elbląg–Frombork–Braniewo (Kolej Nadzalewowa), miał zostać zgłoszony przez Zarząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego z koalicji PO-PSL do Programu Kolej Plus w sytuacji uzupełniania listy rekomendowanych projektów. Lista rekomendowanych przez Zarząd Województwa projektów nie została jednak rozszerzona. Przeciwnie ww. lista została zawężona. Stosownie z przekazanymi odpowiedziami na interpelacje złożone przeze mnie w dniach 16 i 27 lipca 2020 r., Samorząd Województwa przesłał do PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. formularze zgłoszeń 4 projektów. Dotyczyło to modernizacji linii kolejowej nr 035 Ostrołęka-Chorzele-Wielbark-Szczytno; modernizacji linii kolejowej nr 041 Gołdap-Olecko-Ełk; modernizacji linii kolejowej nr 223 Czerwonka-Biskupiec-Mrągowo-Mikołajki-Orzysz oraz budowę bezkolizyjnego skrzyżowania drogowo -kolejowego na skrzyżowaniu drogi krajowej nr 16 z linia kolejową nr 9 (E65) pomiędzy Iławą i miejscowością Stradomno.
Głównym celem Programu Kolej Plus jest uzupełnienie sieci kolejowej o połączenia kolejowe (w tym przygotowanie niezbędnej dokumentacji przedprojektowej i projektowej) do miejscowości bez dostępu do kolei pasażerskiej. Miasteczka i miejscowości nadzalewowe zamieszkuje wiele tysięcy mieszkańców bez dostępu do pasażerskich przewozów kolejowych. Realizacja projektu rewitalizacji linii kolejowej nr 254 na odcinku Elbląg–Frombork–Braniewo (Kolej Nadzalewowa) w ramach Programu „Kolej Plus” pozwoli na uzyskanie dostępności do komunikacji kolejowej oraz ustawienie priorytetów transportowych w kierunku Elbląga i Braniewa. Niestety Zarząd Województwa z koalicji PO-PSL nie złożył wniosku o rewitalizacji Kolei Nadzalewowej w ramach Programu „Kolej Plus”.
Pod koniec kwietnia 2022 r. Spółka PKP Polskie Linie Kolejowe zakończyła ocenę dokumentów ze wstępnymi studiami planistyczno-prognostycznymi, które przygotowały samorządy województw z całej Polski. Wszystkie zgłoszone projekty były oceniane według takich samych kryteriów określonych w wytycznych naboru, uwzględniając różne aspekty, m.in. demograficzno-społeczny, środowiskowy, ekonomiczny, techniczno-eksploatacyjny oraz wyniki analiz studialnych. Wybrano ponad 1200 km linii kolejowych, które będą mogły zostać objęte dofinansowaniem w ramach Programu Uzupełniania Lokalnej i Regionalnej Infrastruktury Kolejowej Kolej Plus do 2028 r. Do realizacji zakwalifikowano 34 inwestycje dotyczące infrastruktury kolejowej w jedenastu województwach: trzy w województwie dolnośląskim, pięć w województwie lubelskim, jeden w województwie lubuskim, dwa w województwie łódzkim, cztery w województwie małopolskim, cztery w województwie mazowieckim, jeden w województwie opolskim, jeden w województwie podlaskim, siedem w województwie śląskim, jeden w województwie świętokrzyskim i pięć w województwie wielkopolskim. Możliwa jest realizacja w pierwszej kolejności 17 projektów liniowych w ramach dostępnej alokacji, a po jej zwiększeniu – łącznie 34 projektów liniowych w ramach Programu. Pierwsze przetargi mogą ruszyć pod koniec 2022 roku, co będzie uzależnione od podpisywania umów pomiędzy PKP PLK SA a poszczególnymi jednostkami samorządu terytorialnego zakresie wspólnej ich realizacji.
Niestety Województwo Warmińsko-Mazurskie pozostanie białą plamą na mapie kolejowych inwestycji, pomimo że budżet Programu Uzupełniania Lokalnej i Regionalnej Infrastruktury Kolejowej Kolej Plus do 2028 roku zostanie zwiększony o 5,6 mld zł – do ponad 11 mld zł. Smutne jest to, że od samego początku Zarząd Województwa z koalicji PO-PSL nie był zainteresowany przywróceniem w miejscowościach nadzalewowych takich jak np. Frombork czy Tolkmicko pasażerskich przewozów transportem kolejowym. Miejscowości zamieszkałe przez w sumie wiele tysięcy mieszkańców bez dostępu do pasażerskich przewozów kolejowych skazane są na pogłębiające się wykluczenia komunikacyjne i gospodarcze.
dr Marcin Kazimierczuk
Radny Sejmiku Województwa Warmińsko-Mazurskiego
![[FOTORELACJA] W Obronie Gietrzwałdu. Ruszyły protesty pod Lidlami!](https://opinie.olsztyn.pl/wp-content/smush-webp/2024/12/82058fb1-4a46-49e6-8197-bd54763bd7bf-350x250.jpg.webp)
