W ramach Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg (RFRD), od 2021 roku będzie można uzyskać dofinansowanie na budowę obwodnic lokalizowanych w ciągach dróg wojewódzkich. Został zatem spełniony postulat samorządów województw, które do tej pory narzekały na fakt pominięcia ich w katalogu beneficjentów dawnego Funduszu Dróg Samorządowych.
Ustawą z 23 października 2018 r. o Rządowym Funduszu Rozwoju Dróg (Dz. U. z 2020 r. poz. 1430, z późn.zm.) powołany został nowy mechanizm wsparcia dla jednostek samorządu terytorialnego, realizujących inwestycje na drogach samorządowych. Rządowy Fundusz Rozwoju Dróg (dawniej Fundusz Dróg Samorządowych) stanowi kompleksowy instrument wsparcia realizacji zadań na drogach zarządzanych przez jednostki samorządu terytorialnego.
Nabór wniosków na budowę obwodnic lokalizowanych w ciągach dróg wojewódzkich będzie prowadził minister właściwy do spraw transportu. Ocena aplikacji nastąpi w oparciu o stan przygotowania zadania obwodnicowego, ze szczególnym uwzględnieniem posiadanych przez wnioskodawcę zezwoleń, pozwoleń i innych decyzji, które są niezbędne do realizacji zadania, oraz ochronę ośrodków życia społeczno-kulturalnego i zapewnienie bezpiecznego dostępu do tych ośrodków, a także wartość natężenia ruchu pojazdów. Dofinansowanie może wynieść do 80% wartości zadania, ale nie więcej niż 100 mln zł. Na ten cel zostało zapewnione dodatkowe finansowanie w wysokości 2 mld złotych. Rozwiązanie to ma na celu dofinansowanie zadań prowadzonych przez możliwie największą liczbę jednostek samorządowych, uwzględniając limit środków, którymi będzie dysponował fundusz. RFRD zakłada finansowanie tych zadań jako inwestycji wieloletnich do 2028 r.
Rządowe dofinansowanie będzie przyznawane na realizację obwodnic na drogach wojewódzkich, na których odbywa się ruch tranzytowy. Inwestycje te zminimalizują korki, zmniejszą natężenie ruchu w godzinach szczytu oraz zniwelują hałas związany z komunikacją. Dzięki nowym trasom tranzyt zostanie odseparowany od ruchu lokalnego. Dodatkowe wsparcie przyczyni się do pobudzania aktywności gospodarczej przedsiębiorców i skuteczniejszej walki ze skutkami spowolnienia gospodarczego wywołanego pandemią COVID-19.
Źródła finansowania Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg to wpłaty pochodzące z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW), dotacje z budżetu państwa (w tym z części budżetu, której dysponentem jest Minister Obrony Narodowej), Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe oraz z zysku jednoosobowych spółek Skarbu Państwa i spółek, w których wszystkie akcje (udziały) są własnością Skarbu Państwa. Ponadto Fundusz może zostać zasilony środkami pochodzącymi z przekazania skarbowych papierów wartościowych, a także dobrowolnych wpłat na rzecz Funduszu np. przez spółki, w których udziały albo akcje posiada Skarb Państwa. Środki przekazywane przez Ministra Obrony Narodowej będą w pierwszej kolejności przeznaczane na realizacje inwestycji na drogach istotnych dla obronności Państwa.
Tak duże wsparcie dla jednostek samorządu terytorialnego jest możliwe dzięki solidarnemu finansowaniu Funduszu zarówno przez budżet państwa, jak i państwowe osoby prawne i jednoosobowe spółki Skarbu Państwa. W ten sposób powstało narzędzie o niespotykanej dotychczas skali, pozwalające szczególnie na pomoc mniej zamożnym samorządom w rozwoju ich infrastruktury transportowej i poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego.
Wychodząc z założenia, że Zarząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego powinien być żywotnie zainteresowany przedmiotowym wsparciem zgłosiłem 17 lutego 2021 r. na XXV Sesję Sejmiku Województwa Warmińsko-Mazurskiego interpelację w sprawie przygotowywanych przez Zarząd Województwa projektów na dofinansowanie budowy obwodnic lokalizowanych w ciągach dróg wojewódzkich w powiatach: Bartoszyckim, Elbląskim, Braniewskim i Lidzbarskim, w ramach Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg. Niestety, ku mojemu zdumieniu, nie otrzymałem jeszcze żadnej odpowiedzi. Mam nadzieję, że ta zwłoka spowodowana jest wielością przygotowywanych przez Warmińsko-Mazurski Urząd Marszałkowski aplikacji.
Dr Marcin Kazimierczuk