Najchętniej czytany konserwatywny portal Warmii i Mazur
  • Fundacja im. Piotra Poleskiego
  •    
  • Kontakt
Opinie Olsztyn
  • Olsztyn
  • Warmia i Mazury
  • Historia
  • Kultura
  • Media
  • Polityka
  • Społeczeństwo
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Opinie Olsztyn
  • Olsztyn
  • Warmia i Mazury
  • Historia
  • Kultura
  • Media
  • Polityka
  • Społeczeństwo
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Opinie Olsztyn

Konstytucja w polskim duchu

Keram
3 maja 2022
Historia
Czas czytania (około): 4 minut
0
A A
Konstytucja 3 Maja

Konstytucja 3 Maja

Wśród świąt narodowych dzień 3 Maja jest świętem najradośniejszym. Pod koniec XVIII stulecia naród po dziesięcioleciach ubezwłasnowolnienia przez Rosję, sięgnął z powrotem po niepodległość. Polska z przedmiotu w polityce europejskiej stała się ponownie jej podmiotem. Jak doszło do tego przełomowego w dziejach Polski wydarzenia? Wydaje się, że zdecydowały o nim dwa czynniki.

Pierwszym były intensywne zmiany w edukacji, jakie zachodziły Polsce w XVIII wieku. Słynne ,,Takie będą Rzeczypospolite, jakie ich młodzieży chowanie…” z aktu fundacyjnego Akademii Zamojskiej, znalazło swój wyraz w rozłożonych na lata działaniach zapoczątkowanych przez Collegium Nobillum, Szkołę Rycerską, Komisję Edukacji Narodowej. Założone i prowadzone przez zakon pijarów Collegium Nobillum Stanisława Konarskiego posiadało charakter uczelni wyższej, która świadomie dedykowana była ówczesnej magnackiej i szlacheckiej elicie. Jej zadaniem było kształcenie młodego pokolenia Polaków w poczuciu obywatelskiej odpowiedzialności za losy kraju i wychowywanie uczniów na przyszłą elitę społeczeństwa, mającą podźwignąć kraj z upadku i przywrócić mu należne miejsce wśród państw Europy. Również założona w Warszawie Szkoła Rycerska miała ten sam cel: przygotowywanie młodzieży do służby wojskowej i cywilnych zadań publicznych. Idea przyświecająca jej powstaniu to „edukacja społeczeństwa poprzez edukację jednostki”. Zmiany zainicjowane przez pijarów, a wzmocnione przez powołaną w 1765 roku i utrzymywaną przez skarb państwa Szkołę Rycerską, zostały zdynamizowanie reformą edukacji związaną z powołaną w 1773 roku mocą uchwały sejmowej Komisją Edukacji Narodowej. Była to Pierwsza w Polsce jak i w całej Europie władza oświatowa o charakterze współczesnego ministerstwa oświaty publicznej. Młode pokolenie wychowane w duchu rozumienia polskiej racji stanu gotowe było do wzięcia odpowiedzialności za Ojczyznę i wyrwania Jej z trwającej od początku XVIII stulecia niemocy. Owa niemoc oznaczała w szczególności ubezwłasnowolnienie i podporządkowanie państwa polskiego Rosji wyznaczającej nam nie tylko kierunki polityki zagranicznej, ale i kreującej ład wewnętrzny łącznie z decydowaniem o tym kto i kiedy w wyniku ,,wolnej elekcji” ma być polskim królem.

Alegoria I rozbioru Polski
Alegoria I rozbioru Polski

Sytuacja międzynarodowa, oprócz zmiany edukacyjno-pokoleniowej, to drugi czynnik kreujący możliwość zrzucenia rosyjskiego protektoratu i de facto odzyskania niepodległości. Sojusz dwóch czarnych orłów – Prus i Rosji – z końca wojny siedmioletniej (1756-63) umocniony I rozbiorem Polski w 1772 roku uległ załamaniu. Rosja, przygotowując się do realizacji idei restytucji ,,cesarstwa greckiego” ze stolicą w Konstantynopolu oraz zdobycia kontroli nad obydwiema czarnomorskim cieśninami: Bosforem i Dardanelami, szykowała się do wojny z Turcją. Wojna rosyjsko-turecka z udziałem Austrii wzbudziła silne obawy Prus i innych państw. Rysująca się w bliskiej perspektywie dominacja rosyjska w Europie spowodowała, że Rzeczpospolita stała się dla europejskich graczy potencjalnym sojusznikiem. Taki rozwój wydarzeń stworzył dla naszych przodków alternatywę polityczną. Staliśmy się dla rosyjskich adwersarzy, obawiających się hegemonii Rosji w Europie, potencjalnym sojusznikiem. Wyrosłe w zreformowanych szkołach i uczelniach wyższych nowe pokolenie ujrzało dla siebie i Ojczyzny szansę zrzucenia istniejącego od dziesięciolecie de facto i de iure protekcji rosyjskiej nad Polską. Kraj nasz opowiedział się po stronie rysującego się antyrosyjskiego przymierza. Odzyskując utraconą w poprzednich dziesięcioleciach podmiotowość, podjęliśmy dzieło politycznej transformacji państwa. Reforma państwa poprzez uzdrowienie jego struktur była możliwa. Ożywienie polityczne Kraju dowodziło, że staropolski ustrój, a zwłaszcza jego parlamentaryzm, nie był od podstaw zbudowany wadliwie. Wystarczyły drobne zmiany, aby Sejm, wsparty na wzrastającej kulturze szlacheckiego społeczeństwa, stał się zdolny do rozwiązania poważnych problemów ustroju społecznego i politycznego.

Sejm Wielki, zwany także Czteroletnim
Sejm Wielki, zwany także Czteroletnim

Sejm zgromadzony jesienią 1788 roku rozpoczął dzieło przebudowy. Obradował do maja 1792 roku i przeszedł do historii jako Sejm Czteroletni. Dzieło jego stało się chlubą dla wielu pokoleń naszych rodaków. Przez stulecia dowodziło, że w wolnej Polsce naród potrafi być mądrym szafarzem swoich losów. Ukoronowaniem pracy stała się Ustawa Rządowa, która przeszła do tradycji jako Konstytucja 3 Maja. Dzieła Konstytucji nie udało się obronić przed obcą przemocą. Sytuacja międzynarodowa po zakończonej przez Rosję wojnie z Turcją przybrała dla nas obrót skrajnie niepomyślny. Caryca Rosji Katarzyna II wraz z pozostającymi pod jej auspicjami targowiczanami zdławiła dzieło Sejmu Wielkiego. Wojna rosyjsko- polska stoczona w obronie Konstytucji skończyła się klęską. Insurekcja, która wkrótce wybuchła nie uratowała niepodległości.

Z perspektywy poniesionych klęsk, przyjęta w dniu 3 maja Ustawa Rządowa wydawać się może wydarzeniem mało znaczącym. Ojczyzna przecież upadła. Konstytucja nawet nie zdążyła się na dobre ugruntować. Tak jednak nie oceniano tego wydarzenia nigdy. Maj 1791 roku był dniem chluby narodowej. Naród w sposób dojrzały sięgnął po podmiotowość. Odzyskaną niepodległość wykorzystał w najdogodniejszym celu. Stworzył przecież poprzez Ustawę Rządową system polityczny na miarę epoki. Ten system jednocześnie oddawał charakter polskiego ducha, nawiązywał do wypracowanych przez stulecia wzorców, a zarazem likwidował to, co przez wieki stało się hamulcem ładu politycznego Rzeczypospolitej. Dzieło Sejmu Czteroletniego stało się wyjątkowym drogowskazem dla przyszłych pokoleń.

Keram 

Tagi: EuropaKomisja Edukacji NarodowejkonstytucjaKonstytucja 3 Majaniepodległośćopinie olsztynOświeceniepatriotyzmPolskareformarozbiory
UdostępnijTweetujWyślij
Poprzedni artykuł

231. rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja w cieniu rosyjskich zbrodni

Następny artykuł

Widziane z Torunia: Rozszarpać Rosję!

Podobne artykuły

FK
Historia

Feliks Koneczny – filozof historii

25 stycznia 2023
103
Pułk im. powstańca styczniowego walczy z orkami Putina na Ukrainie
Historia

Pułk im. powstańca styczniowego walczy z orkami Putina na Ukrainie

21 stycznia 2023
29
Spotkanie z historią Polski po raz piąty
Historia

Czwartkowy wieczór z historią w Piszu: o zakonie krzyżackim

17 stycznia 2023
58
Pużak-Bierut
Historia

KRN czy RJN?

11 stycznia 2023
100
fot. www.teatrnn.pl
Historia

Mój przyjaciel zdrajca, dr Andrzej Mazur…

4 stycznia 2023
115
abp. Antoni Baraniak
Historia

„Wyciągnięte będą konsekwencje”. Historia abp. Antoniego Baraniaka

2 stycznia 2023
129
Następny artykuł
Rosja w 2025

Widziane z Torunia: Rozszarpać Rosję!

Trump-Thumgs-Up-Biden-Mask

DAVOS: Globaliści wszystkich krajów, łączcie się!

Dzieci Ukrainy

Milczący "Marsz Pamięci" z "szubienicami" w tle

Kopulaki zmienią Olsztyn

Czy kopulaki rozsławią Olsztyn?

Zaloguj się login żeby komentować

Ostatnio popularne

Depopulacja - Polska

Depopulacja Polski

18 stycznia 2022
16.5k
depopulacja Francja

Depopulacja Francji

7 kwietnia 2022
3.3k
Jedwabny szlak – Inicjatywa Pasa i Szlaku

Jedwabny szlak – Inicjatywa Pasa i Szlaku

21 kwietnia 2022
3.2k
Jezus-Barabasz

Dlaczego zabito Jezusa Chrystusa?

13 kwietnia 2022
3.2k
Co powstanie w miejscu szubienic?

Co powstanie w miejscu szubienic?

6 kwietnia 2022
3.1k
NSZ

NSZ – druga siła podziemnej Polski

15 maja 2022
2.9k
komuna na 4 łapy

III RP – historyczna klęska Polaków

21 czerwca 2022
2.9k
Ostatnia Wieczerza

Powstanie Kościoła

6 lipca 2022
2.9k
Władysław Grabski – endecki polityk

Władysław Grabski – endecki polityk

19 lipca 2022
2.8k
mieczyk-chrobrego

Obóz Wielkiej Polski – przeciwnicy sanacji

10 czerwca 2022
2.8k
Opinie Olsztyn

Najchętniej czytany konserwatywny portal Warmii i Mazur

Tematy w serwisie:
agresja aksjologia Armia Czerwona dekomunizacja Donald Tusk edukacja energetyka geopolityka gospodarka historia Polski II wojna światowa Joe Biden KO komunizm koronawirus Kościół Katolicki kultura Lewica LGBT manipulacja media neomarksizm Niemcy Olsztyn opinie olsztyn Piotr Grzymowicz PiS PO polityka zagraniczna Polska Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej Rafał Trzaskowski Rosja Rząd RP samorząd Stany Zjednoczone Szubienice w Olsztynie totalna opozycja Ukraina Unia Europejska USA wartości wojna Władimir Putin ZSRR
© 2019-2022 Opinie.Olsztyn.pl. Wszelkie prawa zastrzeżone.
  • Polityka prywatności
  • Olsztyn
  • Warmia i Mazury
  • Historia
  • Kultura
  • Media
  • Polityka
  • Społeczeństwo
  •  
  • Fundacja im. Piotra Poleskiego
  • Kontakt
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki

© 2019-2022 Opinie.Olsztyn.pl. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In