Założenia Programu Uzupełniania Lokalnej i Regionalnej Infrastruktury Kolejowej Kolej Plus wymagają, aby wnioski na modernizację poszczególnych linii kolejowych składały samorządy województw. Zarząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego z koalicji PO-PSL nie jest zainteresowany odbudową linii kolejowych w naszym województwie. Przykładem tego braku zainteresowania jest odmowa rewitalizacji linii kolejowej nr 38 na trasie Bartoszyce – Korsze.
W odpowiedzi na mają interpelację złożoną w dniu 18 grudnia 2019 roku, Marszałek Województwa określił szacunek kosztów modernizacji odcinka linii kolejowej Bartoszyce-Korsze, gdzie przyjął, że: szacunkowy koszt modernizacji infrastruktury kolejowej wyniesie 123 mln zł. netto; 15% wkład własny samorządu województwa wyniesie ok. 19 mln zł. netto; długość planowanego do modernizacji odcinka to 23 km.
26 maja 2020 r. minister infrastruktury Andrzej Adamczyk poinformował o rozpoczęciu przez PKP Polskie Linie Kolejowe SA naboru wniosków od samorządów województw do Programu Uzupełniania Lokalnej i Regionalnej Infrastruktury Kolejowej Kolej Plus. Dzięki realizacji Programu możliwe będzie przywrócenie połączeń kolejowych do miast, które nie mają dostępu do kolei. Program przyczyni się do eliminowania wykluczenia komunikacyjnego. Możliwości powrotu kolejowych połączeń zapewnia dofinansowanie ze środków rządowego Programu Kolej Plus, które wynosi 85 proc. Pozostałe 15 proc. stanowić będą środki własne samorządów. O dofinansowanie w ramach Programu mogły ubiegać się projekty w zakresie liniowej infrastruktury kolejowej (modernizacja/rewitalizacja/ odtworzenie/ budowa nowych linii kolejowych) – celem których jest uzyskanie połączenia (dla którego nie są prowadzone pasażerskie przewozy transportem kolejowym) miejscowości o wielkości powyżej 10 tys. mieszkańców z miastem wojewódzkim.
Projekt dotyczący rewitalizacji linii kolejowej nr 38 na trasie Bartoszyce -Korsze, miał zostać zgłoszony przez Zarząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego z koalicji PO-PSL do Programu Kolej Plus w sytuacji uzupełniania listy rekomendowanych projektów. Lista rekomendowanych przez Zarząd Województwa projektów nie została jednak rozszerzona. Przeciwnie, ww. lista została zawężona. Stosownie z przekazanymi odpowiedziami na interpelacje złożone przeze mnie w dniach 16 i 27 lipca 2020 r., Samorząd Województwa przesłał do PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. formularze zgłoszeń 4 projektów. Dotyczyło to modernizacji linii kolejowej nr 035 Ostrołęka-Chorzele-Wielbark-Szczytno; modernizacji linii kolejowej nr 041 Gołdap-Olecko-Ełk; modernizacji linii kolejowej nr 223 Czerwonka-Biskupiec-Mrągowo-Mikołajki-Orzysz oraz budowę bezkolizyjnego skrzyżowania drogowo -kolejowego na skrzyżowaniu drogi krajowej nr 16 z linią kolejową nr 9 (E65) pomiędzy Iławą i miejscowością Stradomno.
Głównym celem Programu Kolej Plus jest uzupełnienie sieci kolejowej o połączenia kolejowe (w tym przygotowanie niezbędnej dokumentacji przedprojektowej i projektowej) miejscowości o populacji powyżej 10 tys. osób bez dostępu do kolei pasażerskiej z miastami wojewódzkimi. Bartoszyce zamieszkuje ok. 25 tysięcy mieszkańców bez dostępu do pasażerskich przewozów kolejowych. Realizacja projektu rewitalizacji linii kolejowej nr 38 na odcinku Bartoszyce – Korsze w ramach Programu „Kolej Plus” pozwoli na uzyskanie dostępności do komunikacji kolejowej oraz ustawienie priorytetów transportowych w kierunku stolicy województwa. Niestety Zarząd Województwa z koalicji PO-PSL nie złożył wniosku o rewitalizacji linii kolejowej nr 38 na odcinku Bartoszyce – Korsze w ramach Programu „Kolej Plus”.
Pod koniec kwietnia 2022 r. Spółka PKP Polskie Linie Kolejowe zakończyła ocenę dokumentów ze wstępnymi studiami planistyczno-prognostycznymi, które przygotowały samorządy województw z całej Polski. Wszystkie zgłoszone projekty były oceniane według takich samych kryteriów określonych w wytycznych naboru, uwzględniając różne aspekty, m.in. demograficzno-społeczny, środowiskowy, ekonomiczny, techniczno-eksploatacyjny oraz wyniki analiz studialnych. Wybrano ponad 1200 km linii kolejowych, które będą mogły zostać objęte dofinansowaniem w ramach Programu Uzupełniania Lokalnej i Regionalnej Infrastruktury Kolejowej Kolej Plus do 2028 r. Do realizacji zakwalifikowano 34 inwestycje dotyczące infrastruktury kolejowej w jedenastu województwach: trzy w województwie dolnośląskim, pięć w województwie lubelskim, jeden w województwie lubuskim, dwa w województwie łódzkim, cztery w województwie małopolskim, cztery w województwie mazowieckim, jeden w województwie opolskim, jeden w województwie podlaskim, siedem w województwie śląskim, jeden w województwie świętokrzyskim i pięć w województwie wielkopolskim. Możliwa jest realizacja w pierwszej kolejności 17 projektów liniowych w ramach dostępnej alokacji, a po jej zwiększeniu – łącznie 34 projektów liniowych w ramach Programu. Pierwsze przetargi mogą ruszyć pod koniec 2022 roku, co będzie uzależnione od podpisywania umów pomiędzy PKP PLK SA a poszczególnymi jednostkami samorządu terytorialnego zakresie wspólnej ich realizacji.
Niestety Województwo Warmińsko-Mazurskie pozostanie białą plamą na mapie kolejowych inwestycji, pomimo że budżet Programu Uzupełniania Lokalnej i Regionalnej Infrastruktury Kolejowej Kolej Plus do 2028 roku zostanie zwiększony o 5,6 mld zł – do ponad 11 mld zł. Smutne jest to, że od samego początku Zarząd Województwa z koalicji PO-PSL nie był zainteresowany przywróceniem w Bartoszycach pasażerskich przewozów transportem kolejowym. Miasto zamieszkałe przez ok. 25 tysięcy mieszkańców bez dostępu do pasażerskich przewozów kolejowych skazane jest na pogłębiające się wykluczenia komunikacyjne i gospodarcze.
Dr Marcin Kazimierczuk
Radny Województwa Warmińsko-Mazurskiego
