Najchętniej czytany konserwatywny portal Warmii i Mazur
  • Fundacja im. Piotra Poleskiego
  •    
  • Kontakt
Opinie Olsztyn
  • Olsztyn
  • Warmia i Mazury
  • Historia
  • Kultura
  • Media
  • Polityka
  • Społeczeństwo
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Opinie Olsztyn
  • Olsztyn
  • Warmia i Mazury
  • Historia
  • Kultura
  • Media
  • Polityka
  • Społeczeństwo
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Opinie Olsztyn

„Kozietulski i inni”. Opowieść w cieniu Napoleona

dr Waldemar Brenda
14 lutego 2022
Kultura
Czas czytania (około): 3 minut
0
A A
Kozietulski

Ta książka jest moją równolatką.

Oczywiście przeczytałem ją po raz pierwszy cokolwiek później niż zaraz po wydaniu (z 1967 r.) – wtedy to mógłbym co najwyżej powyrywać kartki ku rozpaczy rodziców, a nie sczytywać z nich litery ku radości umysłu. Ale nawet czytając już jako człowiek cokolwiek dojrzały, mając poczucie obcowania z fantastycznie opowiedzianą historią, odbierałem tę książkę jakoś inaczej, niż podczas ponownej, nie tak dawnej lektury.

No właśnie. Po raz drugi sięgnąłem po nią kilka tygodni temu, by upajać się piękną historyczną narracją Mariana Brandysa. W peerelu niektórzy w postawie Kozietulskiego widzieli symbol bezrefleksyjnej kozietulszczyzny, jakiejś naszej narodowo – romantycznej głupoty, co to wszystko na jedną kartę gotowa była rzucać, na stos, na zatracenie w imię jakichś „honorów” czy innych mrzonek.

Tymczasem Marian Brandys w dwóch tomach biografii Jana Leona Hipolita Kozietulskiego herbu Abdank, scharakteryzował nie tylko jego samego, ale także całe pokolenie arystokratycznych równolatków bohatera spod Somosierry. Obok tytułowego bohatera pojawiają się także inne postaci podręcznikowe: ks. Józef Poniatowski, gen. Jan Henryk Dąbrowski, gen. Wincenty Krasiński, gen. Tomasz Łubieński czy gen. Józef Zajączek.

A oprócz tego – wielka europejska polityka.

W swym błyskotliwym eseju Marian Brandys opowiedział m.in., jak z perspektywy Kozietulskiego „i innych” sprawa polska splątała się z napoleońską. Ambicjonalne – ale i przekładające się na bieżącą politykę – konflikty między różnymi arystokratycznymi koteriami. Chwile chwały i momenty rozczarowań, dylematy polityczne i osobiste, wyzwania finansowe Księstwa Warszawskiego i legendarnych szwoleżerów gwardii cesarskiej, opisy kolejnych batalii, próba zrozumienia mentalności ówczesnych Polaków, ale również ich wybory, nie zawsze pro publico bono…. Cytaty z korespondencji, wspomnień i dokumentów. Opowieści o kosztach związanych z odpowiednim mundurem i wyposażeniem, o modzie na „mundur polski”, która po Somosierze ogarnęła napoleońską armię, o tym, że dla zgubionego w potyczce czaka, warto było po niego wrócić w sam środek bitwy. I także o tym, jak polscy ułani z armii cesarza Austrii dzielnie stawali swym braciom spod znaku napoleońskich orłów na polach bitew, nie tylko krzyżując polskie szable, ale lżąc się wzajemnie soczystą polszczyzną…

Nie zawsze jednoznaczne te wszystkie obrazy, ale za każdym razem pięknie zbudowana dramaturgia książki. Chyba najmocniejsza przy opisie polskich szwoleżerów broniących Paryża w ostatnich tygodniach napoleońskiej „wojny narodów”.

Dzieło znakomicie napisane, mimo ponad półwiecza od pierwszego wydania, wciąż skłaniające do przemyśleń, pasjonujące. Polecam.

Podobnie jak ciąg dalszy opowieści, której Marian Brandys nadał wielce znamienny tytuł „Koniec świata szwoleżerów”… O czasach, tak sugestywnie spuentowanych przez Jacka Kaczmarskiego w tekście piosenki „Somosierra”:

„(…)
Potem zaś czyści w paradnych mundurach
Galopem w wąwóz wielkiej polityki
Gdzie w deszczu złota i kadzideł chmurach
Pióra, miast armat, państw krzyżują szyki
I tylko niektórym ominie pokuta
W mrowisku lękiem karmionych koterii
I nieść będą ciężar wytrząśniętej z buta
Grudki zaschniętej gliny Samosierry

Ale twarz z ognia jeszcze nieobeschłą
Będą musieli w szczere giąć uśmiechy
Z oczu wymazać swoją hardą przeszłość
Uszy nastawić na szeptów oddechy
Nie ten umiera co właśnie umiera
Lecz ten co żyjąc w martwych kroczy chwale
Więc ci co zginęli poszli w bohatery
Ci co przeżyli muszą walczyć dalej.”

dr Waldemar Brenda

Tagi: historia PolskiJan KozietulskiKsięstwo WarszawskieNapoleon Bonaparteopinie olsztynWojsko Polskie
UdostępnijTweetujWyślij
Poprzedni artykuł

Wydminy – kawałek Niepodległej w komunistycznej Polsce

Następny artykuł

Tam gdzie decydowały się losy świata

Podobne artykuły

Zbrodnia – zemsta – groza. Występki Tantalidów w ujęciu greckiego pierwowzoru i jego rzymskiej adaptacji
Kultura

Zbrodnia – zemsta – groza. Występki Tantalidów w ujęciu greckiego pierwowzoru i jego rzymskiej adaptacji

5 czerwca 2023
14
Tadeusz Borowski, czyli jak pisać (i nie pisać) o Auschwitz
Kultura

Tadeusz Borowski, czyli jak pisać (i nie pisać) o Auschwitz

11 kwietnia 2023
27
„M – jak MAESTRO. Odkrywanie literatury międzykulturowej w Polsce”
Kultura

„M – jak MAESTRO. Odkrywanie literatury międzykulturowej w Polsce”

5 marca 2023
16
Wioletta Sawicka. Klątwa Langerów
Kultura

Wioletta Sawicka. Klątwa Langerów

31 stycznia 2023
46
Opinie o “Ataku na region”
Kultura

Opinie o “Ataku na region”

15 grudnia 2022
217
Warsztaty „Kompetencje komunikacji międzykulturowej”
Kultura

Warsztaty „Kompetencje komunikacji międzykulturowej”

10 grudnia 2022
20
Następny artykuł
Schron Hitlera nr 13

Tam gdzie decydowały się losy świata

Ukraina - Rosja

Widziane z Torunia: Nadchodzące dni

JĘDRZEJ MORACZEWSKI

Pierwszy zamach stanu w odrodzonej Polsce

Widziane z Torunia: Tak dla oddechu… Sarkastycznie rzecz jasna

Widziane z Torunia: Tak dla oddechu... Sarkastycznie rzecz jasna

Zaloguj się login żeby komentować

Ostatnio popularne

Obrona Gietrzwałdu – walka z czerwoną pajęczyną

Obrona Gietrzwałdu – walka z czerwoną pajęczyną

6 maja 2023
798
„Nieczysty” reportaż o Gietrzwałdzie

„Nieczysty” reportaż o Gietrzwałdzie

24 maja 2023
302
Feliks Koneczny – Cywilizacja żydowska

Feliks Koneczny – Cywilizacja żydowska

25 lutego 2023
936
jszmit

Ten plan to nasza przyszłość

17 maja 2023
191
Chłop z cyckami i baba z brodą

Chłop z cyckami i baba z brodą

22 maja 2023
191
Mecz Widzew Łódź - Juventus Turyn.

Akcja na Widzewie w stanie wojennym

30 kwietnia 2023
322
Mój Boże, Oni chcą wygrać wybory

Mój Boże, Oni chcą wygrać wybory

23 maja 2023
187
Feliks Koneczny –  „Cywilizacja bizantyńska”

Feliks Koneczny – „Cywilizacja bizantyńska”

6 lutego 2023
989
Nieczyste zagrywki wójta Gietrzwałdu – „gminy pełnej cudów”

Nieczyste zagrywki wójta Gietrzwałdu – „gminy pełnej cudów”

25 maja 2023
179
Walter Hallstein – jeden z architektów Unii Europejskiej

Walter Hallstein – jeden z architektów Unii Europejskiej

19 października 2021
763
Opinie Olsztyn

Najchętniej czytany konserwatywny portal Warmii i Mazur

Tematy w serwisie:
agresja antyPiS Armia Czerwona bezpieczeństwo dekomunizacja Donald Tusk edukacja energetyka geopolityka gospodarka historia Polski II wojna światowa inwestycje Jerzy Szmit KO komunizm koronawirus Kościół Katolicki kultura Lewica LGBT manipulacja media neomarksizm Niemcy Olsztyn opinie olsztyn Piotr Grzymowicz PiS PO polityka zagraniczna Polska Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej Rosja Rząd RP samorząd Stany Zjednoczone Szubienice w Olsztynie totalna opozycja Ukraina Unia Europejska USA wartości wojna Władimir Putin
© 2019-2022 Opinie.Olsztyn.pl. Wszelkie prawa zastrzeżone.
  • Polityka prywatności
  • Olsztyn
  • Warmia i Mazury
  • Historia
  • Kultura
  • Media
  • Polityka
  • Społeczeństwo
  •  
  • Fundacja im. Piotra Poleskiego
  • Kontakt
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki

© 2019-2022 Opinie.Olsztyn.pl. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In