Napływ milionów uciekinierów z Ukrainy do Polski to też napływ dzieci i młodzieży w wieku szkolnym. Szacuje się, że uczniów pochodzących z Ukrainy, którzy mogą zgłosić się do szkół, będzie około 700- 800 tysięcy.
Odpowiedzią na to wyzwanie związane z przyjęciem dzieci i młodzieży do naszego systemu edukacyjnego jest przyjęta ostatnio specustawa oraz elastyczne instrumentarium prawne pozwalające na przyjmowanie dzieci ukraińskich uchodźców zarówno do szkół i klas polskich, jak i na tworzenie oddziałów przygotowawczych w następujących kategoriach wiekowych: w klasach 1-3, 4-6 i 7-8 oraz w szkołach ponadpodstawowych.
W oddziałach przygotowawczych ukraińskie dzieci uczą się w szczególności języka polskiego – minimum, które wymagane jest od szkół, to sześć godzin tygodniowo. – Wszystko inne, co znajdzie się w programie nauczania w oddziałach przygotowawczych, zależy od szkoły, jej dyrektora i rady pedagogicznej.
Oddziały przygotowawcze mogą być tworzone również w infrastrukturze, która nie znajduje się w szkołach i nie jest wykorzystywana na potrzeby polskiej edukacji. Wszystko po to, by opiekując się dziećmi ukraińskimi – do czego jesteśmy zobowiązani jako sąsiedzi – nie zakłócać polskiego systemu edukacji. Tak, aby polskie dzieci mogły w normalny sposób kontynuować swoją edukację i przygotowywać się do promocji do następnych klas.
ODZIAŁ PRZYGOTOWAWCZY NAJLEPSZĄ FORMĄ WŁĄCZENIA DZIECI Z UKRAINY W POLSKI SYSTEM EDUKACJI.
Dla uczniów przybywających z zagranicy, którzy nie znają języka polskiego lub znają go na poziomie niewystarczającym, do nauki można organizować oddziały przygotowawcze. Do oddziałów przygotowawczych mogą być kierowane osoby niebędące obywatelami polskimi oraz osoby będące obywatelami polskimi, które:
1. podlegają obowiązkowi szkolnemu lub obowiązkowi nauki,
2. pobierały naukę w szkołach funkcjonujących w systemach oświaty innych państw,
3. nie znają języka polskiego albo znają go na poziomie niewystarczającym do korzystania z nauki,
4. wykazują trudności w komunikacji oraz trudności adaptacyjne związane z różnicami kulturowymi lub ze zmianą środowiska edukacyjnego.
Organizacja oddziałów przygotowawczych w szkołach:
1. szkolny oddział przygotowawczy – może być tworzony przez organ prowadzący szkołę, w której uczniowie realizują naukę zgodnie z podstawą programową kształcenia ogólnego;
2. międzyszkolny oddział przygotowawczy – w przypadkach uzasadnionych warunkami demograficznymi, za zgodą organu prowadzącego szkołę, w której utworzono oddział, w ramach posiadanych środków, mogą uczęszczać uczniowie innej szkoły;
3. międzygminny oddział przygotowawczy – powstałe w wyniku porozumień zawartych między jednostkami samorządu terytorialnego.
Kształcenie uczniów realizowane jest zgodnie z podstawą programową kształcenia ogólnego oraz dostosowane pod względem treści nauczania, metod i form do potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów, w miarę możliwości organizacyjnych i kadrowych poszczególnych szkół.
Liczba uczniów w oddziale przygotowawczym nie może przekraczać 25. Klasy mogą być łączone w następujący sposób:
* I-III oraz IV-VI, a także VII-VIII szkół podstawowych;
* I i II liceum ogólnokształcącego,
* I–III technikum i branżowej szkoły I stopnia;
* III i IV liceum ogólnokształcącego;
* III–V technikum.
Zajęcia edukacyjne w oddziale przygotowawczym prowadzą nauczyciele poszczególnych przedmiotów, którzy mogą być wspomagani przez pomoc nauczyciela władającą rodzimym językiem ucznia.
Na realizację obowiązkowych zajęć edukacyjnych przeznaczona została następująca liczba godzin:
* w szkole podstawowej dla klas I–III – nie mniejsza niż 20 godzin tygodniowo;
* w szkole podstawowej dla klas IV–VI – nie mniejsza niż 23 godziny tygodniowo;
* w szkole podstawowej dla klas VII i VIII – nie mniejsza niż 25 godzin tygodniowo;
* w szkole ponadpodstawowej – nie mniejsza niż 26 godzin tygodniowo.
Nauka języka polskiego w oddziałach przygotowawczych:
Nauka języka polskiego odbywa się według programu nauczania opracowanego na podstawie ramowego programu kursów nauki języka polskiego dla cudzoziemców w wymiarze nie niższym niż 6 godzin tygodniowo.
Krzysztof Marek Nowacki
Warmińsko-Mazurski Kurator Oświaty