Najchętniej czytany konserwatywny portal Warmii i Mazur
16 maja 2022, poniedziałek
  • Kontakt
Opinie Olsztyn
  • Olsztyn
  • Warmia i Mazury
  • Historia
  • Kultura
  • Media
  • Polityka
  • Społeczeństwo
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Opinie Olsztyn
  • Olsztyn
  • Warmia i Mazury
  • Historia
  • Kultura
  • Media
  • Polityka
  • Społeczeństwo
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Opinie Olsztyn

Początek wojny polsko-bolszewickiej

Redakcja
12 sierpnia 2020
Historia
Czas czytania (około): 5 minut
0
A A
wojna polsko-bolszewicka

14 lutego żołnierze polscy pod dowództwem kapitana Piotra Mienickiego dokonali nocnego wypadu na Berezą Kartuską gdzie doszczętnie rozbili zaskoczoną kompanię piechoty Armii Czerwonej. Tego samego dnia inne polskie jednostki stoczyły zwycięskie walki pod miejscowością Mosty niedaleko Szczuczyna.

Wielu historyków uznało datę 14 lutego 1919 roku za początek wojny polsko-sowieckiej. W rzeczywistości jednak działania wojenne rozpoczął atak Armii Czerwonej na Wilno 3 stycznia 1919 roku. Kolejne wydarzenia były konsekwencją agresywnych działań podjętych przez sowiecką Armię Zachodnią, dążącą do trwałego przekształcenia Litwy i Białorusi w satelickie państewka zależne od bolszewickich decydentów na Kremlu.

Sowieci już 1 stycznia 1919 roku zjawili się na przedpolach Wilna. Żołnierze z dwóch dywizji – Pskowskiej i Zachodniej – podchodzili do miasta od strony Niemenczyna, Mołodeczna i Lidy. Warto zauważyć, że pułki Dywizji Zachodniej nosiły polskie nazwy, np. warszawski i sandomierski. W jednostce tej faktycznie służyli etniczni Polacy, ale był to przede wszystkim zabieg propagandowy.

Władysław Wejtko
Władysław Wejtko

Tymczasem w Wilnie gen. Wejtko(dowódca Samoobrony Litwy i Białorusi), pomimo wysokich morale, był w stanie wystawić jedynie cztery bataliony piechoty i pododdział jazdy bez artylerii i karabinów maszynowych. 31 grudnia zarządzono mobilizację wszystkich mężczyzn od 17 roku życia wzwyż. Miały miejsce pierwsze potyczki z Niemcami*, których posądzono o chęć oddania miasta Armii Czerwonej. 3 stycznia doszło do regularnych starć polskich i sowieckich oddziałów. Wobec wyraźnej przewagi nieprzyjaciela i braku nadziei na odsiecz 5 stycznia zarządzono opuszczenie miasta. Po nawiązaniu współpracy z Niemcami część polskich oddziałów przewieziono koleją do Łap, kawalerzyści zaś ruszyli na Grodno.

Sowieckie oddziały zgrupowane na Wileńszczyźnie rozpoczęły przejmowanie okolicznych obszarów Kowna, Lidy, Baranowiczów, a także Olity i Grodna. Bolszewicy szykowali się do ogłoszenia Litewsko-Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Rad. Jednocześnie zwiększali siły Armii Zachodniej, która w lutym 1919 roku liczyła 45 tys. Żołnierzy. Jej wartość bojowa nie była jednak wysoka, a poza tym zajmowała ona znaczny obszar terytorialny, przez co działała w rozproszeniu. Jeszcze w tym samym miesiącu Armię Zachodnią przekształcono we front, którego dowódcą został Dmitrij Nadiożnyj.

Formacjami odcinka południowego , czyli Grupy Podlaskiej, przemianowanej potem na Grupę Poleską, dowodził gen. Antoni Listowski. Jego oddziały swoim prawym skrzydłem utrzymywały łączność z Grupą Wołyńską gen. Edwarda Rydza-Śmigłego.

Oddziały odcinka północnego należały do Dywizji Litewsko-Białoruskiej gen. Wacława Iwaszkiewicza-Rudoszańskiego.

Front wschodni (luty 1919 r.)
Front wschodni (luty 1919 r.)

Generał Iwaszkiewicz odrzucił Sowietów za Szczuczyn, co spowodowało ustabilizowanie się linii frontu. Sukces ten był możliwy dzięki zaskoczeniu wroga, a także jego słabości, gdyż Front Zachodni został wyraźnie osłabiony wskutek walk prowadzonych w głębi Rosji(walki „białych z „czerwonymi). Dzięki temu Wojsko Polskie zyskało niezbędny czas do rozbudowy własnych dywizji i przeprowadzenia w kwietniu 1919 roku ofensywy, która oswobodziła Wilno.

* W latach 1919-1921 sytuację polityczno-militarną byłych zachodnich ziem Cesarstwa Rosyjskiego, zamieszkanych przez Polaków, Litwinów, Łotyszy, Estończyków, Białorusinów i Ukraińców, w dużej mierze ukształtowały wydarzenia z końca I wojny światowej. Bolszewicka Rosja Pod koniec 1917 roku rządzona przez bolszewików Rosja wycofała się z wojny.

3 marca 1918 roku jej przedstawiciele podpisali w Brześciu Litewskim traktat pokojowy z Niemcami, którym oddawali ogromne obszary zachodniej części Imperium Rosyjskiego. Bolszewikom pokój potrzebny był po to, aby dokończyć rewolucję wewnątrz kraju i umocnić swoją władzę.

Drugim wydarzeniem kształtującym sytuację na wspomnianych terenach, była klęska Niemiec w I wojnie światowej. 11 listopada 1918 roku poprosiły one państwa Ententy: Francję, Wielką Brytanię i USA o zaprzestanie działań wojennych.

W nowej sytuacji na Wschodzie powstała polityczna próżnia. Zapełniać ją zaczęły ośrodki polityczne narodów, które w XIX wieku nie miały niepodległości, a teraz aspirowały do stworzenia własnych państw.
Bolszewicka Rosja, nie uznawana przez Zachód i nie uczestnicząca w konferencji paryskiej, zajęta była, przynajmniej na razie, wojną domową.

Z kolei niemieccy żołnierze stacjonujący na wschodzie, prędzej niż później, musieli zacząć wracać do swoich domów.

W traktacie brzeskim przywódca bolszewików Lenin oddał dużą cześć Cesarstwa Rosyjskiego Niemcom i uznał prawo narodów zamieszkujących Rosję do samostanowienia, w obu przypadkach były to jednak wyłącznie wybiegi taktyczne. Lenin potrzebował czasu, żeby pokonać swoich przeciwników wewnętrznych, ale gdy tylko nadarzyła się okazja, podjął próbę odzyskania wpływów we wszystkich częściach byłego imperium oraz rozprzestrzenienia rewolucji na kraje zachodnie.

W listopadzie 1918 roku zawarł Lenin z dowództwem niemieckim tajne porozumienie o przejmowaniu przez bolszewików terenów okupowanych przez armię Ober-Ostu. Jak tylko wojska niemieckie zaczęły opuszczać tę część Europy, tuż za nimi, na zachód zaczęła posuwać się Armia Czerwona.

Na przełomie 1918 i 1919 roku utworzona w tym celu przez bolszewików Armia Zachodnia zajęła Mińsk i Wilno, wchodząc w styczność z oddziałami polskimi.

Lenin jednocześnie rozpoczął tzw. „zbieranie ziem byłego imperium”, na których zamierzał wprowadzić nowy ustrój i podjął próbę eksportu rewolucji na zachód. Pragnął uzyskać styczność z Prusami Wschodnimi, żeby mieć wpływ na trwającą w Niemczech rewolucję. Następnym etapem ofensywy Armii Czerwonej miało być uderzenie w kierunku Niemna i Bugu w styczniu i lutym 1919 roku. Operacja ta nosiła nazwę: „Cel Wisła”.

Redakcja

Źródła:

  • https://dzieje.pl/aktualnosci/geneza-i-poczatek-wojny-polsko-bolszewickiej
  • https://tytus.edu.pl/2020/06/09/kto-i-kiedy-zaczal-wojne-polsko-bolszewicka/
Tagi: 1919-1921opinie olsztynwojna polsko-bolszewickawojna polsko-sowieckawojna z Rosją
UdostępnijTweetujWyślij
Poprzedni artykuł

Co nowego w roku szkolnym 2020/2021

Następny artykuł

Z pomocą przyszła tęczowa flaga

Podobne artykuły

NSZ
Historia

NSZ – druga siła podziemnej Polski

15 maja 2022
34
August-Cieszkowski
Historia

August Cieszkowski – „filozofia czynu”

13 maja 2022
106
Przemówienie Józefa Becka w Sejmie (5 maja 1939 roku)
Historia

Przemówienie Józefa Becka

6 maja 2022
53
Konstytucja 3 Maja
Historia

Konstytucja w polskim duchu

3 maja 2022
43
800px-Stroop_Report_-_Warsaw_Ghetto_Uprising_06b-miniatura
Historia

Getto walczące

22 kwietnia 2022
48
Podpisanie układu w Rapallo. kanclerz Rzeszy Joseph Wirth, Walther Rathenau oraz delegacja sowiecka: Leonid Krasin, Gieorgij Cziczerin oraz Adolf Joffe. Źródło: Wikimedia Commons/Bundesarchiv
Historia

„Istnienie Polski jest nie do zniesienia”… Rapallo 1922

20 kwietnia 2022
129
Następny artykuł
inwazja LGBT

Z pomocą przyszła tęczowa flaga

Tęczasty terroryzm

Tęczasty terroryzm

putin

Szczepionka skuteczniejsza niż rakiety

ślady wojny polsko-bolszewickiej na WiM

Ślady wojny polsko-sowieckiej w województwie warmińsko-mazurskim

Ostatnio popularne

Co powstanie w miejscu szubienic?

Co powstanie w miejscu szubienic?

6 kwietnia 2022
2.9k
Depopulacja - Polska

Depopulacja Polski

18 stycznia 2022
2.6k
depopulacja Francja

Depopulacja Francji

7 kwietnia 2022
1.1k
Jezus-Barabasz

Dlaczego zabito Jezusa Chrystusa?

13 kwietnia 2022
920
Jedwabny szlak – Inicjatywa Pasa i Szlaku

Jedwabny szlak – Inicjatywa Pasa i Szlaku

21 kwietnia 2022
789
Ukraina – krew przedmurza…

Ukraina – krew przedmurza…

13 marca 2022
603
Grupa Wagnera

„Grupa Wagnera” – prywatna Armia Kremla

28 kwietnia 2022
577
Dziady’68 – wielka ustawka…

Dziady’68 – wielka ustawka…

7 marca 2022
546
„Gruba kreska”

„Gruba kreska”

26 marca 2022
488
czerwone-bydlaki-artykuł

Czerwone bydlaki

9 kwietnia 2022
369
Opinie Olsztyn

Najchętniej czytany konserwatywny portal Warmii i Mazur

Tematy w serwisie:
aborcja agresja aksjologia demokracja Donald Trump Donald Tusk edukacja energetyka geopolityka gospodarka II wojna światowa Joe Biden KO komunizm koronawirus Lewica LGBT manipulacja media NATO nazizm neomarksizm Niemcy Olsztyn opinie olsztyn Piotr Grzymowicz PiS PO polityka zagraniczna Polska PSL Rafał Trzaskowski Rosja samorząd Stany Zjednoczone szkoła totalna opozycja Ukraina Unia Europejska USA wartości wojna wybory 2020 Władimir Putin ZSRR
© 2019-2022 Opinie.Olsztyn.pl. Wszelkie prawa zastrzeżone.
  • Polityka prywatności
  • Olsztyn
  • Warmia i Mazury
  • Historia
  • Kultura
  • Media
  • Polityka
  • Społeczeństwo
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki

© 2019-2022 Opinie.Olsztyn.pl. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In